متهمی سابقهدار که پیشتر بارها دستگیر شده بود، دوباره به سرقتهای سریالی روی آورد؛ موضوعی که واکنشها را برانگیخت و لزوم بازدارندگی مجازاتها و تأمین امنیت روانی جامعه را یادآور شد.
هیچ یک ، گروه جامعه، مهسا حیدری: گزارشها از پروندههای خفتگیری و سرقت در تهران نشان میدهد تکرار جرم توسط افراد سابقهدار اندک نیست. اکثر این متهمان پس از آزادی از زندان، بدون اصلاح رفتار یا نظارت مؤثر، مجدداً اقدام به سرقت، خفتگیری و تهدید با سلاح سرد میکنند.
این روند نه تنها خسارت مالی به شهروندان وارد میکند، بلکه امنیت روانی و احساس آرامش مردم در معابر عمومی را نیز هدف قرار میدهد.
پرونده خفتگیریهای اخیر، نمونهای روشن از تکرار جرم توسط افراد سابقهدار است؛ پدیدهای که نشان میدهد صرف دستگیری و حبس، بدون نظارت پس از آزادی، نمیتواند مانع بازگشت مجرمان به چرخه سرقت شود.
حسرت پیشرفت دیگران؛ متهمی که پس از آزادی دوباره به خفتگیری بازگشت
به طور نمونه پروندهای اخیراً در برنامه تلویزیونی شوک بررسی شد و به این مساله پرداخت. این پرونده مربوط به متهمی متولد سال ۱۳۷۹ است که بنا بر اظهارات شاکیان و مستندات پرونده، سابقهای طولانی در ارتکاب جرایم مشابه دارد.
وی پیشتر بارها به اتهام سرقت بازداشت و زندانی شده و حدود یک سال پیش از وقوع جرایم اخیر از زندان آزاد شده است.
متهم در جریان تحقیقات قضائی اظهار داشته است که پس از آزادی از زندان و مشاهده پیشرفت اطرافیان خود، دچار فشار روانی و احساس عقبماندگی شده است. به گفته او، مشکلات اقتصادی، ناتوانی در تأمین هزینههای زندگی و مصرف مواد مخدر، زمینه بازگشت دوباره به سرقت را فراهم کرده است.
اعتیاد؛ عامل تشدیدکننده بزهکاری
بر اساس اظهارات متهم، مصرف مواد مخدر و قرصهای روانگردان باعث افزایش اضطراب، تپش قلب و از دست رفتن کنترل رفتاری او شده است. وی اذعان کرده در این شرایط، بدون برنامهریزی قبلی و در لحظه، اقدام به سرقت میکرده و پس از آن نیز درآمد حاصل از جرم را صرف مصرف مواد میکرده است.
شیوه ارتکاب خفتگیریها
سرقتها عمدتاً به شیوه خفتگیری و با تهدید سلاح سرد انجام شده است. متهم گاه بهتنهایی و گاه با همدست دختر، به بهانه دور زدن در خیابان افراد تنها را در ساعات عصر و شب و در معابر خلوت، مقابل منازل مسکونی یا پارکینگها شناسایی میکرده و با استفاده از چاقو یا قمه، اقدام به قاپیدن گوشی تلفن همراه، کیف، ساعت و زیورآلات میکرده است.
بر اساس شکایات ثبتشده در پرونده، اموال سرقتشده شامل گوشیهای تلفن همراه مدل بالا از جمله آیفون ۱۳ و ۱۴، گوشیهای سامسونگ و شیائومی، ساعت مچی، پول نقد، مدارک شناسایی، کلید منزل و خودرو و گردنبند طلا به وزن حدود ۲۳ گرم بوده است.
اظهارات مالباختگان؛ سرقت فقط بردن مال نیست
مالباختگان این پرونده در اظهارات خود تأکید کردهاند که خسارت واردشده صرفاً مالی نیست. یکی از شاکیان به متهم این پرونده گفت: برای ذرهذره این چیزهایی که از من بردی، زحمت کشیدم. بعضی از این اموال یادگار پدرم بود. عکسهای داخل گوشیم تنها یادگاریها از پدر فوت شدهام بود، اگر بتوانی آنها را برگردانی، آن وقت جبران کردهای.
وی با اشاره به آسیبهای روانی ادامه داده است: من یک شب راحت نمیتوانم بخوابم. هنوز تحت تراپی هستم و آرامش ندارم.
شاکی با اشاره به تأثیر اجتماعی این جرایم گفته است: پسر من پدر بالای سرش ندارد، اما روزی ۲ جا کار میکند تا نان حلال بخورد. شما با این کار، سر مادرتان را پایین آوردید.
برخی مالباختگان نیز رفتار متهم را مصداق ایجاد رعب و وحشت دانسته و عنوان کردهاند: تهدید با چاقو فقط گرفتن گوشی نیست، گرفتن امنیت مردم است.
