فرهنگ و هنر در ایام جنگ ۱۲ روزه و تجاوز دشمن به خاک کشور توانست در تقویت روحیه جمعی و همبستگی ملی نقش مؤثری ایفا کند. در این مقطع زمانی فضای فرهنگی و هنری کشور به‌طور گسترده در خدمت روایت حماسه ملی و میهنی ایران قرار گرفت.
به گزارش هیچ یک _ اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه با تولید محتوا، اعلام مواضع و برگزاری برنامه‌های مختلف نقش پررنگی در حمایت از وطن ایفا کردند. تولید شعر و موسیقی و نماهنگ و پوستر، انتشار پست‌های اینستاگرامی، مصاحبه با رسانه‌ها و تشکیل پویش‌های مختلف تنها گوشه‌ای از تلاش‌های هنرمندان برای ترویج روحیه وطن‌دوستی بود.
هنرمندان فرهیخته ایران‌زمین که قلب‌شان به عشق وطن می‌تپد در کنار مردم با موضع‌گیری‌های متعدد، احساساتی؛ چون خشم، غم، شادی و وطن‌دوستی را فریاد زدند و همدلی و انسجام ملی را در سطح عمومی جامعه تقویت کردند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز همگام با هنرمندان رویدادهای متنوعی را طراحی و اجرا کرد و در روحیه‌بخشی به مردم و بازتاب حماسه ۱۲ روزه نقش‌آفرینی موثری داشت.
فضای شعر و موسیقی در اختیار حماسه ملی و میهنی
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسه صحن علنی مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۷ مرداد ۱۴۰۴ در پاسخ به سوال فتح الله توسلی نماینده مردم کبودرآهنگ در مجلس به بخشی از این اقدامات اشاره کرد.
وی با اشاره به اقدامات معاونت هنری وزارت فرهنگ در جریان جنگ ۱۲ روزه تحمیلی که نماهنگ‌ها، موسیقی‌های ملی و میهنی تولید کرد، یادآور شد: کنسرت‌های مختلف خیابانی مانند «کنسرت سمفونیک تهران» در میدان آزادی، گروه «موسیقی آذری» با عنوان همبستگی ملی در میدان هفت تیر و کنسرت آقای قمصری در میدان آزادی تهران اجرا شد که نشان می‌دهد فضای شعر و موسیقی کشور در اختیار حماسه ملی و میهنی ایران قرار گرفت.
صالحی با بیان اینکه در حوزه هنرهای تجسمی پویش‌های مختلف در حوزه‌های گوناگون تجسمی، گرافیک، کاریکاتور و غیره انجام شد، عنوان کرد: همچنین در هنرهای نمایشی، شاهد نمایش‌های خیابانی، تئاترهای مختلف با موضوع ملی و میهنی در جریان جنگ ۱۲ روزه و بعد از آن بودیم.
در این گزارش اقدامات وزارت فرهنگ در ایام تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران را مرور کرده‌ایم. نتیجه این اقدامات اجرای رویدادها و برنامه‌هایی بود که با استقبال مردم مواجه شد.
موسیقی آذری در میدان هفت تیر تهران طنین‌انداز شد
عاشیق احد ملکی۲ تیرماه در میدان هفت تیر تهران به صورت رایگان موسیقی آذری اجرا کرد. پس از اجرای موفق علی قمصری در برج آزادی و در راستای مسئولیت اجتماعیِ هنرمندان و با پیام همدلی مردم و بازآفرینیِ حالی خوش برای ساکنان تهران، موسیقی آذری در میدان هفت تیر اجرا شد.
احد ملکی (خواننده، نوازنده و سرپرست گروه)، حکمعلی کلهر (قوپوز)، محمد نورزاده (بالابان) و مرتضی مرشدی (قاوال) اعضای گروه «عاشیقلار میشو» در اجرای پیش هستند.
اجرای میدان آزادی؛ ترکیب موسیقی و میهن‌دوستی
ارکستر سمفونیک تهران به رهبری نصیر حیدریان با هفتاد نوازنده در راستای تجلیل از ایستادگی و همبستگی ملی و دفاع میهنی سرود «ای ایران» را عصر ۴ تیرماه ۱۴۰۴ در میدان آزادی اجرا کرد.
در اجرای باشکوهی که احساسات ملی را برانگیخت، سرود «نام جاوید وطن» با همراهی ارکستر سمفونیک تهران و همخوانی پرشور مردم در میدان آزادی تهران طنین‌انداز شد؛ مراسمی که جلوه‌ای از همبستگی، افتخار ملی و شور جمعی ایرانیان را به نمایش گذاشت.
این اجرا که با استقبال گسترده مردم همراه شد، حال‌وهوایی متفاوت به قلب تهران بخشید؛ جایی که موسیقی کلاسیک با روح میهن‌دوستی درهم‌آمیخت و فضای میدان آزادی را سرشار از غرور و احساسات ملی کرد. در این رویداد موسیقی به عنوان زبان مشترک احساسات، به ابزاری برای بازآفرینی همبستگی، مقاومت و افتخار ملی تبدیل شد.
پویش فیلمسازی «وطن به روایت من»
چند فیلمساز برای ساخت فیلم بلند با موضوع جنگ ۱۲ روزه اعلام آمادگی کردند. تولید فیلم بلند داستانی فرایندی زمان‌بر است؛ اما فیلم کوتاه در مقایسه با فیلم بلند سریع‌تر ساخته و آماده نمایش می‌شود. انجمن سینمای جوانان ایران با در نظر گرفتن این نکته سعی کرد از ظرفیت فیلمسازان جوان برای روایت تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک کشورمان استفاده کند. این انجمن ۳۱ خرداد ماه فراخوانی را برای پویش فیلمسازی «وطن به روایت من» منتشر کرد.
بر اساس این فراخوان هنرمندان و کلیه افراد علاقه‌مند می‌توانستند با تولید آثار در پنج قالب داستانی، مستند، تجربی، پویانمایی و هوش مصنوعی در این پویش شرکت کنند.
روایت یک روز در جنگ، ویژگی‌های متمایز جنگ کنونی، روایت خانواده در جنگ، آسیب‌های سالمندان در جنگ، روایت مهربانی‌ها در ایام جنگ، ظرفیت جنگ در ایجاد انسجام ملی، روایت همدلی مردم در زمان جنگ، مهرورزی مشاغل خدماتی در جنگ، روایت‌های امیدآفرین در ایام جنگ، هویت تاریخی ایران در تاب‌آوری در ایام جنگ از جمله محورهای این فراخوان برای فیلمسازی بود.
آیین پایانی پویش فیلمسازی «وطن به روایت من» چهارشنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۴ در عمارت کوشک باغ هنر برگزار شد. در آیین به آثار برگزیده پویش بر اساس انتخاب نهایی هیات داوران جوایزی اهدا و آثار راه یافته از این پویش نیز به چهل و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران معرفی شدند.
«به نام ایران»؛ پویشی که فراگیر شد
در ایام جنگ ۱۲ روزه وزارت فرهنگ و ارشاد پویش‌های مختلفی را طراحی و هدایت کرد و از هنرمندان و اهالی فرهنگ درخواست کرد با تولید آثار متنوع جنایات دشمن متجاوز را محکوم و ضرورت دفاع از میهن را یادآوری کنند. «به نام ایران» و «تا پای جان برای ایران» دو پویش مطرح آن روزها بود. اهالی فرهنگ و هنر با هدف ترویج همبستگی ملی و دفاع میهنی با ارسال ویدئوهای متنوع به پویش «به نام ایران» پیوستند و احساسات خودشان را درباره وطن و دفاع از آب و خاک در مقابل دشمن بیان کردند.
«به نام ایران» پویشی فراگیر بود که همزمان با تجاوز اسرائیل جنایت‌پیشه به خاک ایران با همت طیف متکثری از وفاداران به ایران آغاز به کار کرد.
در توضیح این کمپین آمده است: شواهد روزافزون نشان می‌دهد هدف این تجاوز، نه فقط از میان بردن صنعت هسته‌ای ایران که ویران کردن ایران، حکمرانی‌ناپذیر کردن ایران و حتی فروپاشی سرزمینی است. ما حامیان این کمپین، در عین تفاوت‌هایی که در برخی زمینه‌ها با یکدیگر داریم، برای دفاع میهنی همبستگی داریم و از همه دغدغه‌مندان ایران و زندگی و سلامت و امنیت و آرامش ایرانیان دعوت می‌کنیم به این کمپین بپیوندند.
همچنین به دنبال تجاوز جنایت‌بار رژیم صهیونیستی به خاک جمهوری اسلامی ایران، پویشی با عنوان «دفاع از کیان میهن» در میان اصحاب رسانه راه‌اندازی شد که مورد استقبال چهره‌های رسانه‌ای، خبرنگاران، روزنامه‌نگاران، عکاسان خبری، مدیران رسانه‌ها و فعالان فضای مجازی قرار گرفت.
هنرجویان و استادان هنرستان‌های هنرهای زیبای سراسر کشور نیز همراه با سایر اقشار و هنرمندان کشور برای ایفای نقشی موثر در جهت ایجاد روحیه همدلی و همبستگی در بین هموطنان عزیز در مقابله با تهاجم دشمنان این مرز و بوم، با تولیدات و محتواهای هنری به کمپین #به_نام_ایران پیوستند و تولیدات هنری خود را منتشر کردند.
تولیدات هنرجویان و استادان هنرستان‌های هنرهای زیبا در قالب‌های مختلف تجسمی؛ از جمله پوستر، تصویرسازی، آثار گرافیکی، نقاشی، طراحی و کاریکاتور تولید و با هشتگ #به_نام_ایران منتشر شد. صدوربیش از ۳۰ بیانیه از طرف حوزه ها و تشکل های زیر مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با موضوع محکومیت حملات رژیم صهیونیستی از جمله اتفاقات ارزشمند آن روزها بود.
اجرای رایگان «جان بی قرار»
پروژه نمایشی موسیقایی «جان بی قرار» سجاد افشاریان و احسان عبدی پور در ایام جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در چند نوبت در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
در توضیحات تکمیلی این پروژه آمده بود: با آغاز مجدد فعالیت‌ها و برنامه‌های مجموعه تئاتر شهر و در راستای مسئولیت اجتماعیِ این نهاد فرهنگی هنری و انتقال پیام همدلی برای مردم ایران پروژه موسیقایی نمایشی «جان بی قرار» اجرا می‌شود. این گروه تلاش با به صحنه بردن «پرفورمنسِ جانِ بی قرار» هنرمندان بیشتری را برای تقویت روحیه امید و همدلی عمومی در جامعه دعوت می‌کند.
سجاد افشاریان، احسان عبدی پور، سیاوش پارسا منش، ملیکا زاده محمدی، مهیارعلیزاده، ساغر رجبی، سوگل اجلالی، آوا مغیثی، یلدا انگالی اجراگران این پروژه نمایشی موسیقایی را تشکیل می دهند.
