علم هوشمندانه خرجکردن
هیچ یک،«در کمال تعجب، میزان درآمد ما تاثیر بسیار کمی روی لبخندزدن، خندیدن و تجربههای لذتبخشمان در زندگی دارد.»(پول شاد، ص ۱۴)
مطمئنم که حداقل یکی دو کتاب درباره نحوه سرمایهگذاری و پساندازکردن پول خواندهاید، اما آیا تا به حال کتابی درباره روشهای صحیح خرجکردن پول مطالعه کردهاید؟ احتمالا تصور میکنید این موضوع که نیازی به کتابخواندن و آموزشدیدن ندارد! اما آیا میدانستید که تحقیقاتی انجام شده که نشان میدهد چطور میتوانیم با پولی که شاید آن را به سختی به دست آوردهایم به شادیهای بزرگتر و بیشتری برسیم؟ و این تحقیقات نشان میدهد آنچه تا به حال به طور ناخودآگاه و خودکار انجام میدادهایم، نتایج خوبی به دنبال ندارد!الیزابت دان و مایکل نورتون به ما نشان میدهند که پول واقعا میتواند شادی بخرد. اما احتمالا نه از آن راهی که تصور میکنید. آنها معتقدند ثروت بیشتر اغلب نمیتواند آنقدر که انتظار داریم برای ما شادی به ارمغان بیاورد.
در کتاب پول شاد: علم هوشمندانه خرجکردن یاد میگیریم چطور به جستوجوی بیپایان برای پول بیشتر و بیشتر، برای رسیدن به شادی بیشتر و بیشتر، پایان دهیم. این کتاب به ما میآموزد که چطور توجه خود را، به جای درآمد بیشتر، روی درست خرجکردن
متمرکز کنیم.
ایده اصلی: پنج اصل پول شاد
«قبل از اینکه حتی 10 هزار تومان خرج کنید، یک لحظه مکث کنید و از خودتان بپرسید: آیا این پول، پول شاد است؟» (پول شاد، ص ۱۹)
پنج اصل وجود دارد برای هوشمندانهتر خرجکردن. با رعایت این اصول میتوانیم در عین حال که کمتر خرج میکنیم، انسانهای شادتری باشیم!
خریدار تجربهها باشید- چیزهای مادی (از خانه بزرگ گرفته تا ماشینهای آنچنانی) نسبت به خریدهایی که در آن یک تجربه را برای خود فراهم میکنید (مثل سفر، کنسرت، و غذاهای خاص) شادی کمتری برایمان به ارمغان میآورد. حتما برایتان پیش آمده که از رفتن به یک سفر خاص احساس رضایت و شادی زیادی داشتهاید! موقعیتهای خاص ایجاد کنید- اگر دسترسی ما به چیزهایی که دوست داریم محدود باشد میتوانیم لذت و قدرشناسی بیشتری را نسبت به آن موضوعات تجربه کنیم. اگر نوشیدنی مورد علاقهتان را بعد از چند روز، به دست آورید از آن لذت بیشتری خواهید برد.
زمان بخرید- اگر کارهایی را که انجامشان برایمان سخت است به دیگران واگذار کنیم. زمان بیشتری در اختیار خواهیم داشت تا کارها و فعالیتهای لذتبخش و موردعلاقهمان را دنبال کنیم. به این ترتیب پول برای ما زمان میخرد. به جای اینکه آخر هفتهها را به تمیزکردن خانه بگذرانید، به یک نظافتچی پول بدهید تا کارهای خانه را انجام دهد و شما با فرزندانتان دوچرخهسواری کنید.
اول پرداخت کنید، بعدا مصرف کنید- با به تعویقانداختن مصرف یا استفاده از هر چیزی میتوانیم از آن حس انتظار لذت ببریم (حتما برایتان پیش آمده که چقدر با اشتیاق منتظر رسیدن تاریخ یک سفر خاص بودهاید). مثلا میتوانید به جای اینکه بلیتهای سفرتان را لحظه آخر بخرید، چند روز یا حتی چند هفته زودتر آنها را رزرو کنید تا از این انتظار و هیجان لذت ببرید.
روی دیگران سرمایهگذاری کنید- تحقیقات نشان میدهد هزینهکردن برای دیگران منجر به شادی بیشتری میشود نسبت به زمانی که برای خودتان هزینه میکنید. مثلا کمککردن به خیریهها میتواند احساس شادی و رضایت فوقالعادهای در فرد ایجاد کند. هدف این نیست که تنها یکی از این اصول را انتخاب کرده و آن را اجرا کنید. بلکه بهتر است همیشه در تلاش باشید تا حد امکان از بیشتر آنها استفاده کنید. به این ترتیب هر کدام روی دیگری اثری تقویتکننده خواهد داشت. به این معنی که هر چه برای هر هزینهای که میکنید، از اصول بیشتری (اصول پول شاد) استفاده کنید، با آن هزینه شادی بیشتری برای خود ایجاد میکنید. مثلا اگر یک کارت هدیه یا کوپن تخفیف برای یک کافیشاپ دریافت کردهاید، میتوانید با دوستتان به کافیشاپ بروید، یا یک روز به جای تمیزکردن خانه، خودتان را به قهوه مهمان کنید، با کوپن تخفیفتان برای دوستتان قهوه بخرید، یا هر ایده دیگری که برایتان شادی بیشتری، نسبت به حالت عادی ایجاد کند.
الماس اول: به جای مادیات، به دنبال تجربهها باشید
«تحقیقات نشان میدهد تجربههای ما معمولا شادی بیشتری نسبت به خریدن وسایل و مادیات فراهم میکند، چون باعث میشود ارتباط بیشتری با دیگران داشته باشیم.»(پول شاد، ص 7)
حتما تجربه کردهاید یا دیگران را دیدهاید، که مدتها آرزو داشتهاند به یک وسیله خاص، یا چیزی مثل یک خانه رویایی برسند، و تصور میکردند که با داشتن آن وسیله بسیار شاد خواهند بود. اما واقعیت این است که با داشتن آن وسیله خاص، خانه، ماشین یا هر چیز دیگری، لزوما ما به انسان شادتری تبدیل نمیشویم. پس صرفا داشتن آن وسیله خاص، تعیینکننده میزان شادی ما در زندگی نیست. بلکه تجربههای ما در استفاده از آن وسایل است که میتواند به ما شادی زیادی منتقل کند. در تحقیق مشخص شد که 90 درصد آمریکاییها تصور میکردند داشتن خانه آنها را به انسان شادتری تبدیل میکند. اما مشخص شد که صاحبان خانه، نه تنها نسبت به مستاجرها شادتر نبودند، بلکه حدود شش کیلو سنگینتر بودند! افرادی که پول خود را برای تفریحاتشان هزینه میکنند نسبت به دیگران شادتر هستند.
الماس دوم- موقعیتهای خاص ایجاد کنید
«فراوانی امکانات، دشمن قدرشناسی و لذت است.»(پول شاد، ص 27)
فرض کنید شما عاشق شکلات هستید. اگر هر روز شکلات بخورید، آیا باز هم برایتان لذتبخش و دلنشین خواهد بود؟ متاسفانه واقعیت این است که هر چه بیشتر در معرض چیزی قرار بگیریم، ارزش آن برایمان کاهش مییابد. چاره کار چیست؟ برای خودتان موقعیتهای خاص ایجاد کنید. آن موضوع مورد نظر را، از غذا تا هر وسیله دیگری، برای جشنها و مناسبتهای خاص نگه دارید. به این ترتیب از آن لذت خیلی بیشتری خواهید برد. اگر قرار بود هر روز کیک تولد بخوریم، دیگر تولد و شادی آن بیمعنا میشد.
حالا بهتر متوجه میشوید که به جای اینکه تمام توجهمان را به درآمد بیشتر متمرکز کنیم، بهتر است کمی هم حواسمان به نحوه خرجکردنمان باشد. شاید بتوانیم بدون پول بیشتر، شادی بیشتری را تجربه کنیم.
