به گزارش هیچ یک و به نقل از جهان و انرژی / مگاپروژه وزارت اقتصاد با نام «طرح رویش» به زبان ساده راهکاری بورسی برای حل هم‌زمان مسأله بخش واقعی اقتصاد و دغدغه عموم مردم است؛ مهم‌ترین چالش پایین ماندن رشد اقتصادی کشور کمبود سرمایه‌گذاری است و بزرگ‌ترین دغدغه مردم، حفاظت از سرمایه خود در مقابل تورم است. طرح رویش با تمهید راهکارهایی مانند اوراق و صندوق‌های ارزی هر دو هدف را در بستر بازار سرمایه دنبال می‌کند. اولاً، مردم می‌توانند نه فقط دارایی خود را به صورت ارزی نگه دارند و از تورم مصون بمانند، بلکه می‌توانند با مشارکت در طرح‌های اقتصادی سود دلاری نیز کسب کنند که فرصتی بی‌نظیر در اقتصاد ایران محسوب می‌شود. بخش واقعی اقتصاد نیز که در شرایط تحریم و نااطمینانی با مشکل جدی سرمایه‌گذاری مواجه است می‌تواند این سرمایه‌های خرد مردم را در پروژه‌های بزرگ و سودآور سرمایه‌گذاری کند. پیش از این، پس‌انداز مردم به دلیل نااطمینانی‌های مختلف و شرایط تورمی منجمد و به سوی دارایی‌های غیرمولد هدایت می‌شد؛ یا به صورت ارز و طلا زیر بالشت‌ها مخفی می‌ماند یا به ملک زیر خاک می‌رفت یا در صورت‌های نوین‌تر مانند رمزارز و طلای آنلاین بدون ایجاد بهره‌وری در اقتصاد صرف سفته‌بازی می‌شد. افرادی که از هراس از دست رفتن ارزش پول خود در شرایط تورمی، پس‌اندازهایشان را این‌گونه ذخیره می‌کردند و بخش واقعی نیز از تبدیل این حجم پس‌انداز به سرمایه‌گذاری بی‌بهره می‌ماند. حالا مگاپروژه وزارت اقتصاد با نام «طرح رویش» می‌تواند با یک تیر دو نشان را هدف بگیرد؛ هم فرصتی عمومی برای همه مردم و نه فقط عده‌ای خاص که پول‌های بزرگ اندازه خرید یک ملک دارند ایجاد کند که بتوانند سودهای دلاری داشته باشند. روشی که در دنیا نیز بهتر از نگهداری ارز و طلا بدون هیچگونه خلق ارزش و زایایی است. هم اینکه تولید می‌تواند خون تازه‌ای در رگ‌های خود احساس کند و به سوی پروژه‌ها ی با سودآوری دلاری حرکت کند و هزینه مالی به مراتب کمتری نسبت به وضع موجود و تلاش برای تأمین مالی در شرایط تحریم بپردازد. به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، رضا عیوض‌لو در برنامه تلویزیونی میز اقتصاد شبکه خبر که روز پنجشنبه ۶ آذر ۱۴۰۴ برگزار شد، با اشاره به برنامه راهبردی وزارت اقتصاد با نام «رویش» افزود: «این برنامه با هدف ارائه راه‌حل برای دو مسأله اساسی در اقتصاد ایران طراحی شده است. اولین مسأله در سطح کلان، تشکیل سرمایه است. در بیش از یک دهه گذشته ارقام تشکیل سرمایه رشد نداشته و حتی کاهش یافته است؛ موضوعی که می‌تواند به روند رشد اقتصادی آسیب بزند. دومین مسأله، نااطمینانی‌های موجود در فرآیند سرمایه‌گذاری است. این نااطمینانی‌ها از جمله تورم و نوسان قیمت دارایی‌های فیزیکی سبب می‌شود افراد به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های فیزیکی تمایل بیشتری پیدا کنند.»
عیوض‌لو توسعه ابزارهای جدید سرمایه‌گذاری و تأمین مالی جدید برای پاسخ‌گویی به نیازهای واقعی سرمایه‌گذاران را یکی از محورهای اصلی این برنامه دانست و توضیح داد: «توسعه صندوق‌های ارزی از جمله برنامه‌های مهم رویش است. در این برنامه قصد داریم بخشی از پس‌اندازهای مردم را که به‌صورت ارز فیزیکی نگهداری می‌شود، جذب و به جریان تولید وارد کنیم. هدایت این منابع به فعالیت‌های مولد، می‌تواند موجب ایجاد ارزش افزوده اقتصادی شود و بازار سرمایه را در ایفای نقش واقعی خود توانمندتر کند. همچنین ابزارهایی مانند اوراق بهادار ارزی که در یکی از بورس‌ها یا در شبکه بانکی منتشر می‌شود، در همین مسیر تعریف شده‌اند.»راه حل بورسی
برای مشکل سرمایه مردم و تولید
عیوض‌لو در بخش دیگری از صحبت‌های خود دلایل و اهداف تأسیس صندوق‌های ارزی را تشریح کرد.
او با بیان اینکه سازمان بورس در طول دهه ۱۳۹۰ چند بار تلاش کرد صندوق‌های ارزی را راه‌اندازی کند، اما بنا به دلایلی این ایده عملیاتی نشد، گفت: «یکی از مهم‌ترین دلایل راه‌اندازی نشدن این نوع از صندوق‌ها، نبود ابزارهای مالی مناسب برای سرمایه‌گذاری آنها بود.»
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار با تأکید بر اینکه تأمین مالی ارزی پروژه‌ها یکی از دغدغه‌های اصلی اقتصاد ایران است، افزود: «تأمین مالی برای پروژه‌های صادرات‌محور و شرکت‌هایی که برای توسعه فعالیت خود به منابع ارزی نیازمندند، اهمیت زیادی دارد. بنابراین، توسعه ابزارهای تأمین مالی ارزی باعث شده این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری در چنین ابزارهایی را داشته باشند. به نظر می‌رسد، اکنون که سازوکار صندوق‌های ارزی در حال تکمیل است و مقدمات راه‌اندازی آن فراهم شده، این صندوق‌ها می‌توانند حلقه اتصال را بین ارز فیزیکی دراختیارمردم و نیاز ارزی پروژه‌ها تکمیل کنند.»
عیوض‌لو همکاری جدی و مشترک بانک مرکزی و سازمان بورس برای توسعه این ابزارها را مهم خواند و گفت: «دغدغه مشترک هر دو نهاد، تأمین مالی ارزی پروژه‌ها بود از این رو، به دنبال سازوکاری بودیم که بتوان از ارزهای موجود نزد مردم برای تأمین مالی پروژه‌های ارزی استفاده کرد.»
او با تأکید بر اینکه ورودی و خروجی این نوع از صندوق‌ها ارزی است، گفت: «تمام محاسبات این نوع از صندوق‌ها با ارز انجام خواهد شد. خالص ارزش دارایی‌های صندوق نیز بر اساس ارز منتخب محاسبه می‌شود.»
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه با این پیش‌بینی که صندوق‌های ارزی می‌توانند ارزهای فیزیکی در دست مردم را جذب کرده و در مسیر تولید به کار گیرند، اضافه کرد: «این صندوق‌ها برای مردم نیز جذابیت دارد، زیرا با توجه به نوسانات قیمتی، حداقل ارزش روز دارایی آنها حفظ می‌شود.»
او گفت: «نااطمینانی‌هایی مثل تورم باعث می‌شود مردم به سمت دارایی‌های فیزیکی گرایش پیدا کنند. یکی از این دارایی‌ها دلار است. خانواده‌ها و پس‌اندازکنندگان تصور می‌کنند با نگهداری دلار می‌توانند خود را در برابر تورم محافظت کنند. از این رو، این صندوق امکان آن را فراهم می‌کند که علاوه بر حفظ ارزش دلاری دارایی که خود نوعی پوشش تورمی است، سرمایه‌گذار بازده مازاد دلاری نیز دریافت کند.» به گفته عیوض‌لو، ابزارهایی که قرار است شرکت‌های صادرات‌محور منتشر کنند، بازده معقولی برای این نوع صندوق‌ها ایجاد خواهد کرد و صندوق با سرمایه‌گذاری در این ابزارها می‌تواند بازده مناسب دلاری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند. به این ترتیب، افرادی که دلار فیزیکی در خانه نگهداری می‌کنند، می‌توانند با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها هم ارزش دلاری دارایی خود را حفظ کنند و هم بازده دلاری دریافت کنند.»
نحوه سوددهی
و نوع سرمایه‌گذاران صندوق‌های ارزی
او در مورد نحوه سوددهی و نوع سرمایه‌گذاران این صندوق نیز توضیح داد: «این صندوق‌ها از نوع صدور و ابطال هستند. صندوق‌های صدور و ابطال یک «مدیر ثبت» دارند و سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند واحدهای صندوق را خریداری کنند، به این مدیر ثبت مراجعه خواهند کرد که احتمالاً یک بانک خواهد بود. مردم با مراجعه به این بانک می‌توانند نسبت به خرید واحدهای سرمایه‌گذاری اقدام کنند و به این ترتیب سرمایه‌های خرد نیز وارد صندوق می‌شود.»
عیوض‌لو با بیان اینکه امیدنامه و اساسنامه این صندوق در حال نهایی شدن است، گفت: «به محض اینکه بتوانیم این اسناد را ابلاغ کنیم، درخواست‌های متقاضیان که طبیعتاً از میان نهادهای مالی دارای مجوز سبدگردانی و تحت نظارت سازمان بورس هستند، دریافت خواهد شد.»
او با اشاره به زمان اجرایی شدن این طرح اعلام کرد: «پیش‌بینی ما این است که هفته آینده امیدنامه و اساسنامه این صندوق‌ها را که اسناد بالادستی محسوب می‌شوند، سازمان بورس ابلاغ کند. متقاضیان بالقوه هم‌اکنون درخواست‌های خود را ارائه کرده‌اند، اما پس از دریافت مدارک و مستندات لازم از آنها، احتمالاً طی چند هفته آینده موافقت اصولی صادر خواهد شد و صندوق‌ها می‌توانند امور مربوط به ثبت و پذیره‌نویسی خود را آغاز کنند.»
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه این صندوق هیچ ارتباطی با ریال ندارد و تمام فعالیت صندوق و محاسبات آن ارزی است، توضیح داد: «هر شخصی که بخواهد در این صندوق سرمایه‌گذاری کند، باید یک حساب ارزی در بانک افتتاح کند. در این صندوق‌ها سود دوره‌ای وجود ندارد؛ برخلاف صندوق‌های درآمد ثابت که سود ماهانه واریز می‌کنند. در این صندوق، سود به صورت دوره‌ای پرداخت نمی‌شود، بلکه به اصل سرمایه سرمایه‌گذاران اضافه می‌شود. به این معنا که متقاضی در سایت صندوق، خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق (NAV) را مشاهده می‌کند و براساس ارز منتخب هر روز NAV صندوق افزایش می‌یابد.»
او با بیان اینکه ارزش صندوق بستگی به ارزی دارد که صندوق با آن تأسیس می‌شود، گفت: «یکی از نهادهای تحت نظارت سازمان بورس که درخواست مدیریت صندوق را ارائه می‌دهد، باید مشخص کند که صندوق با چه ارزی راه‌اندازی خواهد شد. وقتی ارز مبنا مشخص شد، سرمایه‌گذاران نیز با همان ارز سرمایه‌گذاری می‌کنند و هنگام ابطال واحدها، دریافت وجه نیز با همان ارز انجام خواهدشد.»
