اخطار رئیس جمهور به خودروسازان برای پایان دادن به تولید خودروهای بی کیفیت که مصرف سوخت بالایی دارند، بار دیگر لزوم نوسازی صنعت خودروسازی کشور و تولید خودروهای ایمن و کم مصرف را آن هم در شرایطی که جهان به سمت خودروهای برقی و خودران در حرکت است، گوشزد کرد.
به گزارش هیچ یک _ مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری ۲۵ آبان ماه در جلسه هیات دولت خطاب به وزیر صمت دستور داد: در جلسه‌ای با خودروسازان، صریحاً اعلام کنید که اگر تا یک سال آینده موتور خودروها اصلاح و مصرف آنها بهینه نشود، هیچ‌گونه ارزی دریافت نخواهند کرد و اجازه تولید نیز نخواهند داشت.
هر چند رئیس جمهور به خودروسازان تذکر داد اما در مقابل هم اعلام کرد که این شرکت‌ها در صورت نیاز، فناوری روز دنیا را خریداری کنند و دولت نیز در این مسیر از آنها حمایت خواهد کرد؛ اولویت ما تولید خودروهای ایمن و برقی است.
برای رسیدن به کیفیت بالای خودرو و کاهش مصرف سوخت نیاز به انتقال تکنولوژی ها و به روز رسانی توانمندی های داخلی است هر چند خودروسازان از یک سو با تحریم های بین المللی و تجهیزات قدیمی و از سوی دیگر با زیان انباشته و قیمت گذاری دستوری، دست و پنجه نرم می کنند و این موارد باعث شده است تا به طرح های توسعه ای دست پیدا نکنند اما سیاست هایی نیز برای ارتقای تولید و کیفی سازی دارند که به آنها نیز در این گزارش پرداخته ایم.
در مقابل خودروسازان، خریداران قرار دارند که انتظار دارند با هر بار افزایش قیمتی که خودروسازان روی خودروها اعمال می کنند، به همان میزان نیز کیفیت خودروها را تضمین کنند، ضمن اینکه از ابتدای امسال تا کنون ۲ شرکت بزرگ خودروساز چندین بار افزایش قیمت ارائه کردند که هر چند که این افزایش ها در راستای محاسبات افزایش بهای مواد اولیه، ارز تامینی و هزینه‌های تولید است اما مهمترین دغدغه مصرف کنندگان ارتقای کیفیت خودروهای داخلی در مقایسه با خودروهای خارجی است و بحث رضایت و حق مصرف کنندگان است.
از آیین نامه ارتقای کیفیت خودرو و کاهش مصرف سوخت تا راه اندازی مرکز تست آلایندگی خودروهای سواری
داستان کیفی سازی خودروها و توجه به کاهش سوخت پیش از تاکید رئیس جمهور، در سوم آبان ماه کلید خورد، در اینجا بود که سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت از تصویب آیین‌نامه پیشنهادی وزارت صمت در هیات وزیران با عنوان ” ارتقای کیفیت تولید خودرو و کاهش مصرف سوخت” خبر داد که این آیین نامه نخستین سندی است که به طور خاص به موضوع کیفیت تولید خودرو می‌پردازد و استانداردهای مربوطه را تعریف می‌کند.
طبق گفته عزت‌الله زارعی، این آیین‌نامه همه زنجیره تولید خودرو را شامل می‌شود و طراحی، قطعه‌سازی، نوسازی، فروش و خدمات پس از فروش در یک نظام ارزیابی مورد رصد و پایش قرار خواهد گرفت و بر پایه نظام امتیازدهی در کیفیت خودروهای ساخت داخل رصد می شود.
بخشی از آزمایشگاه تست آلایندگی خودروهای سواری به تحقیقات و توسعه اختصاص دارد و این زمینه را برای شرکت‌های خودروسازی و قطعه‌سازی فراهم می کند تا پژوهش‌های خود در زمینه ارتقای عملکرد سوخت، کاهش آلاینده‌ها و انطباق با استانداردهای آینده را در این مرکز انجام دهند.
در نهایت ۱۳ آبان ماه، «آیین نامه اجرایی تبصره ۲ ماده ۶ قانون ساماندهی صنعت خودرو (موضوع ارتقای کیفیت تولید خودرو)» که ۳۰ مهر ماه امسال در هیات وزیران به تصویب رسیده بود، با امضای محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور به دستگاههای اجرایی ابلاغ شد. هدف از تصویب و اجرای این آیین نامه ارایه یک راهکار و رویه اجرایی برای ارتقای کیفیت تولید خودرو و خدمات مرتبط با آن و همچنین رقابت پذیر نمودن شبکه ارزش تحت اختیار هر یک از خودروسازان است که منجر به ارتقای رضایت مشتریان و مصرف کنندگان از کیفیت خودروهای تولید داخل در شاخص های کلان می شود.
کیفی سازی خودروهای داخلی تنها به اینجا ختم نمی شود بلکه در ۱۱ آبان ماه امسال آزمایشگاه تست آلایندگی خودروهای سواری و ۲ محور کشور با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و رئیس سازمان ملی استاندارد ایران و سخنگوی دولت در استان البرز افتتاح شد که با راه اندازی این مرکز، ایران برای نخستین بار به زیرساخت انجام آزمایش‌های آلایندگی طبق استاندارد یورو ۶ دست یافت. این مرکز، امکان اندازه گیری دقیق ذرات معلق ۲.۵ و ۱۰ میکرون را برای خودروهای سواری و ۲ محور را فراهم کرده است.
بر اساس مصوبات سازمان ملی استاندارد و سازمان حفاظت محیط زیست، تمام خودروهایی که در ایران شماره‌گذاری می‌شوند باید آزمون‌های آلایندگی را با موفقیت طی کنند و قطعات کلیدی مانند کاتالیست‌ها استاندارد شوند؛ نتایج تست‌ها پس از تأیید سازمان‌ها برای صدور مجوز شماره‌گذاری به پلیس ارسال می‌شود.
مصرف سوخت بالای خودروهای فرسوده
بحث کیفیت خودروها و مصرف سوخت آنها تنها به خودروهایی در خط تولید اختصاص ندارد، بلکه خودروهای فرسوده نیز سهم زیادی در مصرف سوخت بالا و آلایندگی ها دارند، بر اساس آخرین اعلام ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل ایدرو، نزدیک به ۴۲ میلیون دستگاه خودرو و موتورسیکلت در ناوگان حمل و نقل کشور، در حال تردد است که نزدیک به ۲۲ میلیون چیزی حدود ۵۲ درصد از این ناوگان در مرز فرسودگی هستند.
تنها خودروهای فرسوده سواری و وانت سالانه ۸.۳ میلیارد لیتر بنزین می‌سوزانند که از منابع ارزی کشور را هدر می‌دهند. در صورت جایگزینی این خودروها با دوگانه‌سوز یا برقی تا ۷ میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی و ۷۰ درصد کاهش ناترازی بنزین در کشور رقم زد.
در کنار آلایندگی های بالای خودروهای فرسوده و ضرورت از رده خارج شدن آنها، لزوم توجه خودروسازان به موضوع طراحی و مهندسی خودروهای کم مصرف ضروری است. از آنجایی که سالانه نزدیک به یک میلیون خودرو در کشور تولید می شود انتظار می رود این خودروها بر اساس استانداردهای روز جهانی و با کمترین مصرف سوخت و بیشترین قدرت موتوری عرضه اندام کنند.
تاکید رئیس جمهور به تولید خودروهای با کاهش مصرف سوخت و ارتقای کیفیت موتور خودروها با اصلاح پیشرانه‌ها و بهره مندی از تکنولوژی های روز دنیا فرصتی شد تا به تبیین برنامه ها و سیاست های دو شرکت بزرگ خودروساز و ترسیم مسیر آینده صنعت خودروسازی در کشور بپردازیم.
مدیرعامل ایران‌خودرو: دستور رئیس جمهور را اجرا می کنیم
عادل پیرمحمدی، مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو، در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا و در واکنش به سخنان اخیر رییس‌جمهور درباره ضرورت کاهش مصرف سوخت خودروهای داخلی، تاکید کرد: این مطالبه کاملا به‌جا و راهبردی است و برنامه کاهش مصرف سوخت محصولات ایران‌خودرو از اواخر سال گذشته و هم‌زمان با خصوصی‌سازی این شرکت آغاز شده است.
وی گفت: مسیر اصلاح مصرف سوخت هم روشن است و هم فوریت دارد؛ اما تنها زمانی موفق خواهد شد که دولت و خودروسازان در یک برنامه واحد و منسجم حرکت کنند.
پیرمحمدی کاهش مصرف بنزین را وابسته به سه اقدام اصلی شامل اصلاح قیمت انرژی، اسقاط خودروهای فرسوده و ارتقای پلتفرم و موتور خودروهای جدید دانست و گفت: ۲.۵ میلیون خودروی کاربراتوری با مصرف بالای ۱۴ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر در کشور تردد می‌کنند. بدون حذف این ناوگان، هیچ برنامه‌ای موفق نخواهد شد.
۲.۵ میلیون خودروی کاربراتوری با مصرف بالای ۱۴ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر در کشور تردد می‌کنند. بدون حذف این ناوگان، هیچ برنامه‌ای موفق نخواهد شد.
وی در عین حال تصریح کرد: اکتان پایین سوخت موجود در کشور، سبب مصرف زیاد سوخت، آلودگی بسیار زیاد و از بین رفتن موتور خودروها می‌شود که رفع این مشکل و ارتقای استاندارد سوخت نیز دارای اهمیت بالایی است. همچنین سقف توان ارتقای موتورهای احتراق داخلی در دنیا تقریبا به انتها رسیده و برای جهش واقعی در کاهش مصرف سوخت باید به سمت تولید خودروهای هیبریدی رفت.
هیبرید؛ مسیر اصلی نجات مصرف سوخت
مدیرعامل ایران‌خودرو با بیان اینکه برنامه توسعه خودروهای هیبرید از سال گذشته و بعد از خصوصی‌سازی در این شرکت آغاز شده است، گفت: بخشی از خط‌های مربوط نیز در حال راه‌اندازی است. همان‌طور که رییس جمهوری نیز اظهار داشته‌اند برای توسعه موتور خودروها، خریدهای تکنولوژیک بالا بسیار حیاتی است که ایران‌خودرو بخشی از آن را خریداری کرده است، اما با توجه به کمبود ارز در چندماهه اخیر که برای تولیدات جاری نیز دچار چالش شده‌ایم، سرمایه‌گذاری و تخصیص ارز برای خرید این تکنولوژی ضروری است و با دستور رییس‌جمهوری محترم این مهم انجام می‌شود.
به گفته وی، تنها راه عبور از موضوع مصرف سوخت و کاهش آلایندگی‌ها تولید خودروهای هیبرید است.
پیرمحمدی افزود: برای توسعه هیبرید، موضوع باتری نیازمند سرمایه‌گذاری۵۰ تا ۱۰۰ میلیون دلاری بسته به عمق ساخت داخل است که ایران‌خودرو حاضر به انجام آن است، اما تامین ارز آن نیازمند حمایت و تامین از سوی دولت است.
وی با بیان اینکه ایران‌خودرو برنامه‌ریزی دقیقی در این‌خصوص دارد، اظهار کرد: علاوه بر توسعه خودرو هیبرید، موتورهای فعلی این شرکت کم‌مصرف‌تر خواهد شد و البته نمی‌توان انتظار داشت خودرو احتراق داخلی حرکت کند و مصرف سوخت آن صفر باشد.
مدیر بزرگترین تولیدکننده خودرو در کشور این نکته را هم گفت که برای توسعه خودروهای برقی نیز در صورت حمایت دولت از خریداران آن مانند سایر کشورهای دنیا، حاضر به سرمایه‌گذاری هستیم. حمایت از خریداران و اختصاص یارانه به آنها برای خرید خودرو برقی بسیار مهم است؛ ایران‌خودرو تجربه خوبی در زمینه واردات و فروش خودرو برقی ندارد و متاسفانه براساس سیاست‌های پیشین وزارت صمت هزار خودرو برقی وارد شد اما به دلیل عدم حمایت دولت از خریداران، بخشی از آن هنوز به فروش نرفته است.
مدیرعامل ایران‌خودرو با اشاره به نتایج تست میدانی این شرکت اعلام کرد: مصرف سوخت خودروهای هیبریدی بیش از ۳۵ درصد کمتر از نمونه بنزینی است و با فناوری هیبرید به راحتی می‌توانیم مصرف را به زیر ۵ لیتر برسانیم.
وی گفت: پروژه‌های هیبریدی ایران‌خودرو در حوزه موتور، گیربکس و پلتفرم در جریان است و از سال آینده امکان تولید روزانه هزار خودرو هیبریدی وجود دارد که تا پایان سال به ۲ هزار دستگاه خواهد رسید؛ موتور هیبرید ضمن کاهش مصرف سوخت، سبب افزایش قدرت و توان خودرو نیز می‌شود.
نیاز به سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیون دلاری در گیربکس هیبرید
پیرمحمدی اعلام کرد: طراحی و کسب دانش فنی گیربکس‌های هیبریدی آغاز شده، اما برای داخلی‌سازی کامل آن به ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری نیاز است. اگر این سرمایه‌گذاری انجام شود، ایران ششمین کشور تولیدکننده این گیربکس‌ها خواهد شد. اکنون مجبوریم واردات انجام دهیم که ارزبری بالایی دارد.
اینکه رییس‌جمهور موضوع کاهش مصرف سوخت را به‌صورت صریح مطرح کردند، کاملا درست و استراتژیک است. ما از این موضع استقبال کردیم و کاملا آماده همکاری هستیم
وی برنامه تولید ایران‌خودرو را تکمیل پروژه تارای هیبریدی در نیمه اول سال آینده و آمادگی برای تولید انبوه از نیمه دوم، ظرفیت‌سازی برای تولید سالانه ۱۵ هزار دستگاه هیبرید در فاز اول (قابل افزایش تا ۲۵۰ هزار دستگاه در صورت کشش بازار)، تبدیل پلتفرم‌های جدید داخلی، از جمله تارا و ری‌را، به نسخه‌های هیبریدی و هیبریدسازی خودروهای CKD برای کاهش مصرف و آلایندگی اعلام کرد.
پیرمحمدی تاکید کرد: دولت باید از مصرف‌کنندگان خودروهای هیبریدی با مشوق‌هایی مانند حذف مالیات بر ارزش افزوده یا یارانه خرید حمایت کند، زیرا اختلاف قیمت این خودروها با نمونه‌های بنزینی بین ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ دلار است.
پیرمحمدی گفت: اینکه رییس‌جمهور موضوع کاهش مصرف سوخت را به‌صورت صریح مطرح کردند، کاملا درست و استراتژیک است. ما از این موضع استقبال کردیم و کاملا آماده همکاری هستیم؛ به شرط آن‌که وظایف حاکمیت نیز هم‌زمان اجرا شود تا بتوانیم با هم مصرف سوخت کشور را کنترل کرده و دوباره به صادرکننده بنزین تبدیل شویم.
موتورهای جدید قابلیت کار با CNG را دارند
مهدی رادمنش قائم مقام مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا نیز در گفت‌وگو، از آغاز فصل تازه‌ای در توسعه پلتفرم‌ها و قوای محرکه این گروه خبر داد و گفت: این گروه با ورود به مرحله‌ای تازه از توسعه قوای محرکه، پروژه تولید نسل جدید موتورهای ملی را با هدف کاهش مصرف سوخت، افزایش بهره‌وری و دستیابی به خودکفایی آغاز کرده و نخستین نمونه این موتورها از سال آینده روی محصولات داخلی نصب خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه راهبرد اصلی سایپا «توسعه پلتفرم‌ها و قوای محرکه کاملاً بومی» است، گفت: در همایش بین‌المللی موتورهای درون‌سوز و نمایشگاه موتور تهران، از خانواده جدید موتورهای ملی و خودروی آریا پلاگین‌هیبرید با برد ۱۲۰۰ کیلومتر رونمایی کردیم؛ اقدامی که نشان‌دهنده ورود سایپا به مرحله‌ای تازه از استقلال فنی در طراحی و تولید پیشرانه است.
قائم مقام مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا افزود: خانواده موتورهای جدید سایپا حاصل همکاری شرکت مگاموتور و مرکز تحقیقات و نوآوری صنایع خودرو سایپا است و می‌تواند اهداف مهمی همچون کاهش آلایندگی، بهینه‌سازی مصرف سوخت، افزایش بهره‌وری و ارتقای توان رقابت‌پذیری صنعت خودرو را محقق کند.
رادمنش با اشاره به سازگاری موتورهای جدید با سوخت CNG اظهار کرد: این ویژگی می‌تواند نقش قابل‌توجهی در کاهش مصرف بنزین و کنترل آلودگی هوا ایفا کند.
وی با بیان اینکه کشور با چالش‌های جدی در حوزه تأمین سوخت، آلودگی هوا و فرسودگی ناوگان خودرو روبه‌رو است، گفت: حدود هشت میلیون خودروی سواری فرسوده در کشور تردد می‌کند که علاوه بر مصرف بسیار بالای سوخت، سهم سنگینی در آلودگی هوا دارند.
حدود هشت میلیون خودروی سواری فرسوده در کشور تردد می‌کند که علاوه بر مصرف بسیار بالای سوخت، سهم سنگینی در آلودگی هوا دارند.
قائم مقام مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا یکی از مهمترین خلأهای صنعت خودرو را «قوای محرکه» دانست و گفت: سایپا با تقویت ظرفیت تولید و تحقیق‌وتوسعه در شرکت مگاموتور، پروژه توسعه خانواده موتورهای جدید را در سه نسخه تنفس طبیعی، توربوشارژ و توربوشارژ GDI آغاز کرده است. این موتورها برای خودروهای اقتصادی، میان‌رده و هیبریدی طراحی شده‌اند.
رادمنش اضافه کرد: هدف ما افزایش خودکفایی، ارتقای فناوری و پاسخ‌گویی به نیاز محصولات متنوع گروه است. پیش‌بینی می‌شود در این خانواده موتور به بیش از ۶۰ درصد خودکفایی داخلی دست یابیم. ضمن اینکه نخستین نمونه از این خانواده موتور از سال آینده روی محصولات سایپا نصب می‌شود و خطوط تولید آن طی حدود ۱۸ ماه آینده به بهره‌برداری کامل می‌رسد.
نیاز آینده صنعت خودرو استفاده از فناوری های جدید
وی ظرفیت تولید سالانه این موتورها را بیش از ۳۰۰ هزار دستگاه اعلام کرد و افزود: در طراحی این موتورها از فناوری‌های روز دنیا استفاده شده و این فناوری‌ها در مرحله اوج توسعه جهانی قرار دارند، نه تکنولوژی‌های منسوخ. بنابراین این پیشرانه‌ها پاسخ‌گوی نیازهای آینده صنعت خودرو خواهند بود.
رادمنش با اشاره به ظرفیت‌های ملی پروژه تولید موتور گفت: در صورت مشارکت سایر خودروسازان و افزایش تیراژ به سطح اقتصادی، منافع آن برای کل صنعت خودرو قابل توجه خواهد بود. تولید اقتصادی و تیراژ بالا از اصول اصلی صنعت جهانی خودرو است.
فناوری هیبریدی (HEV) بهترین گزینه کوتاه‌مدت و میان‌مدت برای عبور از چالش‌های تامین سوخت و کاهش آلایندگی هوا است
وی با اشاره به محدودیت‌های گذشته در توسعه موتورهای داخلی اضافه کرد: وابستگی به پیشرانه‌های وارداتی از موانع اصلی توسعه محصول در سایپا بوده است؛ اما با آغاز فصل جدید توسعه قوای محرکه، این گروه صنعتی می‌تواند با توان بیشتری به نیاز بازار و خواسته‌های مشتریان پاسخ دهد.
قائم مقام مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا درباره برنامه این گروه در مسیر برقی‌سازی گفت: با توجه به محدودیت‌های زیرساختی کشور، فناوری هیبریدی (HEV) بهترین گزینه کوتاه‌مدت و میان‌مدت برای عبور از چالش‌های تامین سوخت و کاهش آلایندگی هوا است. پروژه خودروهای پلاگین‌هیبریدی از چندی آغاز شده و نمونه اولیه آن اخیرا (آریا پلاگین‌هیبریدی با برد ۱۲۰۰ کیلومتر و فناوری کم‌مصرف و سازگار با محیط‌زیست) در نمایشگاه موتور تهران رونمایی شد. موتورهای جدید مگاموتور که به زودی در چرخه تولید قرار خواهد گرفت شامل M۱۵K، N۲۰، N۲۵، ME۱۶ و D۲۰ TGDI و …. است.
