شاید شما هم جزو افرادی هستید که نمیدانید تفاوت بالکن و تراس در معماری چیست، در این بخش با تفاوت آن ها آشنا میشوید.
تفاوت بالکن، تراس و ایوان چیست؟
فضاهای نیمهباز مانند بالکن، تراس، ایوان و پاسیو، نقش حیاتی در ایجاد ارتباط میان فضای داخلی ساختمان و محیط بیرون دارند و کیفیت زندگی ساکنین را ارتقاء می بخشند. با این حال، تفاوت های اساسی در نحوه اتصال به بنا، پوشش سقف، شیوه محاسبه در مساحت ملک و کاربری، باعث فرق تراس و بالکن و ایوان از نظر حقوقی و معماری این عناصر از یکدیگر میشود که در ادامه به تعریف و تفکیک آن ها میپردازیم.
تعریف بالکن چیست؟
بالکن خانه (Balcony) یک فضای الحاقی نیمهباز و دارای سقف است که معمولاً به صورت بیرون زده از نمای اصلی ساختمان و در طبقات بالایی اجرا می شود. این فضا که از یک تا سه طرف باز است، از نظر حقوقی جزئی از مساحت مفید ملک به شمار می رود و مالکیت آن اختصاصی است. به دلیل ابعاد نسبتاً کوچک و محصور بودن توسط سقف (که اغلب کف واحد بالایی است)، بالکن ها بیشتر برای استراحت های کوتاه، تهویه هوا و نگهداری گل و گیاه کوچک استفاده می شوند.

تعریف تراس چیست؟
تراسنیز (Terrace) یک فضای نیمهباز یا روباز (بدون سقف) است که معمولاً وسعت قابل توجهی دارد و در سطوح مختلف (روی سقف طبقات، همسطح زمین، یا پشت بام) ساخته می شود. برخلاف بالکن، مساحت تراس جزء مساحت مفید ملک محاسبه نمی شود و از نظر حقوقی یک فضای مشاع (مشترک) با حق استفاده اختصاصی برای واحد مربوطه محسوب می گردد. به دلیل وسعت زیاد و روباز بودن، تراس فضایی ایدهآل برای فعالیت های طولانیمدت در فضای باز، پذیرایی، قرار دادن مبلمان بزرگ و ایجاد باغچه است.

تعریف ایوان چیست؟
ایوان (Iwan/Porch/Veranda) یک عنصر معماری با قدمت تاریخی طولانی است که کاملاً متصل به بنا و دارای سقف است و توسط ستون های بلند نگهداری می شود. ایوان ها معمولاً در طبقه همکف و رو به حیاط یا باغ قرار دارند. کارکرد اصلی ایوان، ایجاد یک فضای واسط برای ورود و خروج به بنا و همچنین محلی بزرگ و سایهدار برای تجمع، برگزاری دورهمی ها و استراحت جمعی بوده است و از نظر ابعاد، عموماً عمیقتر و بزرگتر از بالکن های امروزی هستند.

تفاوت بالکن و تراس درچیست؟
فرق تراس و بالکن که در بخش های قبلی مطالب دکوراسیون دنیای مد هیچ یک هم آمده؛ در نحوه پوشش سقف و محاسبه متراژ زیربنایی آن ها مشخص می شود. بالکن را میتوان فضایی الحاقی به آپارتمان دانست که دارای سقف ثابت است و از یک یا دو سمت به فضای بیرون باز می شود (بخشهای بسته شامل نیمدیوار و نرده هستند). نکته حیاتی آن است که مساحت بالکن مستقیماً در متراژ کل آپارتمان محاسبه میشود. در مقابل، تراس معمولاً فاقد سقف است و مساحت آن در زیربنای مفید ملک محاسبه نمی شود، بلکه یک فضای مشاع با حق استفاده اختصاصی است.

تفاوت تراس و بالکن و پاسیو
فرق کلیدی این سه فضا در چهار جنبه خلاصه میشود:سقف، مالکیت، موقعیت و ارتباط با زمین.
- بالکن سقف دارد، بیرونزده است و مالکیت آن اختصاصی است.
- تراس معمولاً سقف ندارد، روی سطوح مختلف بنا قرار می گیرد و مالکیت آن مشاع (با حق استفاده اختصاصی) است.
- پاسیو (Patio) معمولاً یک حیاط خلوت کوچک و محصور است که در داخل یا هم سطح ساختمان قرار می گیرد و اغلب روباز است و اصلیترین کاربری آن فراهم کردن نور و تهویه به واحد های داخلی یا ایجاد فضایی خصوصی در دل ساختمان است.

تفاوت ایوان و بالکن و تراس
تمایز ایوان با تراس و بالکن، علاوه بر قدمت تاریخی بیشتر، در نقش ساختاری آن در بناست. ایوان همواره به عنوان محل اصلی ورود و خروج تشریفاتی به خانه عمل می کرده، در حالی که بالکن ها و تراسها فضا هایی برای استراحت و ایجاد دید به بیرون از طبقات هستند. ایوان دارای سقف و ساختار ستون دار قوی است و بر خلاف تراس که مشاع است و بالکن که بیرونزده است، فضایی عمیق با کارکرد تجمع خانوادگی در سطح همکف یا طبقه اول را فراهم می آورد.

انواع تراس
تراسها بسته به محل قرارگیری در ساختمان، به انواع مختلفی دستهبندی می شوند تا نیازهای فضاهای مختلف را برآورده سازند:
- تراس همکف (Ground Floor Terrace):تراسی که در همسطح یا کمی بالاتر از زمین قرار گرفته و ارتباط مستقیمی با باغ یا حیاط دارد.
- تراس روی بام (Roof Terrace):فضای بزرگ و روبازی که روی سقف نهایی ساختمان ایجاد میشود و برای آفتابگیری و مهمانیهای بزرگ در ارتفاع مناسب است.
- تراس طبقهای (Floor Terrace):تراسی که در طبقات میانی ساختمان قرار گرفته و به دلیل وسعت، امکان قرار دادن مبلمان کامل و باغچههای کوچک را فراهم میآورد.

ایدههای دکوراسیون دنج تراس یا بالکن
برای تبدیل بالکن یا تراس به فضایی دنج و جذاب، تمرکز اصلی بر خلق محیطی آرامش بخش و کاربردی است. این فضاها باید با عناصر طبیعی، نورپردازی گرم و مبلمان مناسب تجهیز شوند تا به یک خلوتگاه ایدهآل تبدیل گردند.
- استفاده هوشمندانه از مبلمان:برای تراس ها، استفاده از ستهای کوچک حصیری یا فلزی ضدزنگ (مانند میز و دو صندلی) توصیه می شود. در بالکنهای کوچک، میتوان از نیمکتهای تاشو یا صندلیهای آویز (تاب ریلکسی) استفاده کرد تا فضای کمی اشغال شود.
- عناصر سبز و گیاهی:تزئین با گل و گیاه، روح و زندگی را به فضا می بخشد. استفاده از گلدانهای دیواری، شلف های عمودی برای گیاهان رونده و باکسهای پنجرهای، حتی کوچکترین بالکن را نیز به باغچه ای کوچک تبدیل می کند.
- نورپردازی گرم و ملایم:به جای نورهای قوی و خیره کننده، از نورپردازی غیرمستقیم و ریسه های نوری (Fairy Lights) یا فانوس های کوچک استفاده کنید. این نور ملایم، فضایی صمیمی و رمانتیک برای شبنشینیها ایجاد می کند.
- کف پوش و بافت:استفاده از کفپوش های چوبی یا تایلهای قابل نصب (Decking Tiles) که به راحتی روی کف موجود قرار می گیرند، حس گرما و طبیعت را تقویت می کند. انداختن یک قالیچه یا گلیم کوچک با رنگ های شاد یا خنثی، فضا را دنج تر هم خواهد کرد.
