در دامنه‌های سرسبز کوه‌های بینالود، جایی میان نیشابور و مشهد، شهری قرار دارد که هم طبیعت بکر و هم تاریخ غنی‌اش گردشگران را مسحور می‌کند: خور.
به گزارش هیچ یک زندگی، شهر ییلاقی خور که پیش‌تر با نام خَرو شناخته می‌شد و به «ماسوله خراسان» معروف است، تلفیقی از طبیعتی چشم‌نواز، معماری پلکانی، باغ‌های گسترده و فرهنگ غنی مردمش است. در مهرماه ۱۴۰۱، با سفر وزیر میراث فرهنگی و درخواست مردم، نام شهر از خَرو به خور تغییر یافت. این اقدام علاوه بر احترام به هویت محلی، توجه‌ها را به ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی شهر جلب کرد و آن را در سطح ملی و بین‌المللی برجسته ساخت.
جغرافیا و دسترسی
خور در مسیر ارتباطی نیشابور به مشهد واقع شده و دسترسی به آن برای گردشگران آسان است. طبیعت کوهستانی، باغ‌های آلو و رودخانه‌های جاری، چشم‌اندازهای منحصربه‌فردی ایجاد کرده است که هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.
مجموعه مستند تصویری کامل « خور پایتخت آلو ایران» را اینجا ببینید.
پایتخت آلوی ایران
خور با بیش از ۶۰۰ هکتار باغ آلو، به عنوان پایتخت آلوی ایران شناخته می‌شود. انواع آلوهای خور شامل آلو رسمی، حاج حسنی، کبرایی، شوقانی، شمس و طلایی هستند که هر یک طعم و خواص متفاوتی دارند. آلوی خور نه تنها در بازار داخلی، بلکه در بازارهای بین‌المللی نیز شناخته شده و صادر می‌شود. علاوه بر آلو، این شهر باغ‌هایی با میوه‌های دیگر همچون گردو، سیب، گلابی، گیلاس، هلو و اخیراً پسته دارد. شربت ریواس و انواع لواشک از تولیدات سنتی و محبوب باغداران خور هستند.
تاریخ و میراث فرهنگی
خور شهری با تاریخ چند صد ساله است و در متون تاریخی نظیر «تاریخ بیهقی»، «تاریخ نیشابور»، «منتخب السیاق» و «معجم‌البلدان» از آن یاد شده است. این شهر حتی پیش از حمله مغول‌ها وجود داشته و در مسیر عبور مغولان به نیشابور قرار داشته است.
خور همچنین پرورش‌دهنده عالمان و مفسران نامداری مانند ابوسعید خرقی (قرن چهارم) و ابوبکر خرقی (قرن پنجم) بوده است و حکایات متعدد صوفیان در این منطقه ثبت شده است. بقاع و اماکن مذهبی شهر همچون بقعه چشمه علی و امامزاده خلیفه سید علی گواهی بر اهمیت تاریخی و معنوی خور هستند.
نقاط تاریخی و گردشگری
خور جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متنوعی دارد:
قلعه‌ها و برج‌های قدیمی: تیغ سفید، تیغ سیاه، رباط شاه عباسی و آتشگاه
پارک‌ها و مناطق طبیعی: پارک کوهستانی حاج قره، آبشارهای رود میان و شش آب
روستاها و محله‌های تاریخی: کلاته عزیز و کوچه‌باغ‌های افسانه‌ای
بیشتر بخوانید
- خُرو؛ پایتخت آلوی ایران
- قاب زندگی/ زنان معدن‌کار «قلعه رشید» و رقص نمک
- قاب زندگی/ کوچ عشایر قاراداغ؛ سفر جاودانه انسان و طبیعت
- قاب زندگی/ رقص طلایی خوشه‌ها و دست‌های صبور
صنایع دستی و فرهنگ بومی
مردم خور پرتلاش، مهمان‌نواز و خستگی‌ناپذیرند و هر ساله میزبان گردشگران فراوانی هستند. صنایع دستی مانند قالیبافی، گلیم و سله‌بافی، آهنگری و چاقوسازی در این شهر رونق دارد و به نمادی از فرهنگ بومی تبدیل شده است.
آب و هوا
خور دارای آب و هوای مطبوعی است: زمستان‌های پر برف و سرد و تابستان‌های خنک، شرایطی ایده‌آل برای باغداری و گردشگری فراهم کرده است. وجود منابع آب فراوان باعث شده باغ‌ها و میوه‌های باکیفیت در خور فراوان باشند.
سوغات و محصولات محلی
مسافران خور معمولاً سوغاتی‌هایی چون ریواس، عسل طبیعی و محصولات باغی به خانه می‌برند. آلوی خور به دلیل طعم و خواصش و نقش آن در سلامت دستگاه گوارش، به صورت تازه و خشک مورد استفاده قرار می‌گیرد و در انواع خورشت‌ها و شیرینی‌ها به کار می‌رود.
جاذبه‌های طبیعی
کوهنوردی در دامنه‌های بینالود، قدم زدن در میان باغ‌های آلوی وسیع و تماشای رودخانه‌ها و چشمه‌های جاری، خور را به یک مقصد مناسب برای گردشگری طبیعی و آرامش‌بخش تبدیل کرده است. علاوه بر این، آب و هوای معتدل و خنک این شهر در تابستان، آن را به یک ییلاق محبوب برای شهروندان نیشابور و مشهد تبدیل کرده است.
خور، با تلفیق تاریخ، طبیعت و فرهنگ، تصویری از ایران ییلاقی و سرسبز ارائه می‌دهد؛ شهری که هم قلب باغ‌های آلوی کشور است و هم گنجینه‌ای از میراث فرهنگی و معنوی شرق ایران محسوب می‌شود.
