به گزارش هیچ یک و به نقل از جام تهران – در روزهای اخیر برگزاری سمینار افسران مجوز حرفه‌ای باشگاه‌های لیگ برتر یکی از رویدادهای مهم پیرامون فدراسیون فوتبال بود که در انتهای آن، با صحبت‌های مهم و کلیدی مصطفی زارعی رئیس دپارتمان صدور مجوز حرفه‌ای باشگاه‌های ایران همراه شد. صحبت‌هایی که شاید بتواند به شکل خوبی شرایط اسفناک فوتبال ایران در شرایط فعلی بویژه در رده باشگاهی را توصیف کند. اکثر تیم‌های حاضر در لیگ برتر موفق به کسب مجوز ملی برای این فصل شده‌اند اما همچنان باشگاه‌های فوتبال ایران فاصله زیادی با مدل باشگاهداری حرفه‌ای روز در فوتبال جهان دارند.
تنوع، مسئولیت بزرگ فدراسیون
زارعی در بخشی از صحبت‌های خود راجع به محل درآمدزایی باشگاه‌های فوتبال ایران گفت: «ایران پرتماشاگرترین کشور در مسابقات آسیایی در فصل گذشته بوده است و یک‌سوی سه بازی پرتماشاگر فصل قبل در آسیا را باشگاه‌های ایرانی تشکیل می‌دهند اما متأسفانه سهم باشگاه‌ها از درآمدهای روز مسابقه بسیار ناچیز است و حدود ۲۰۰هزار دلار بوده است این در حالی است که عربستان با تعداد بسیار کمتر تماشاگر درآمد ۶برابری باشگاه‌های ایرانی در این زمینه ثبت کرده است. همچنین ایشان بیان کردند ۸۱/۸درصد درآمد باشگاه‌های ما از محل اسپانسری تأمین می‌شود و متأسفانه تنوع درآمدی خوبی در باشگاه‌ها نداریم این در حالی است که کشورهای صاحب فوتبال در آسیا به معیارهای صدور مجوز باشگاهی بسنده نکرده‌اند و قوانین مالی سختگیرانه و متناسب با شرایط خود را بر باشگاه‌ها اعمال کرده‌اند.»
مسأله اینجاست که در ایجاد تنوع درآمدی برای باشگاه‌ها بجز خود باشگاه‌ها، فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ نیز مسئول هستند. از منبع اصلی درآمد در فوتبال امروز یعنی حق پخش تلویزیونی که بگذریم، مسأله درآمد از تبلیغات محیطی یکی از منابع اصلی درآمد باشگاه‌ها از طریق تعامل با سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال محسوب می‌شود که باشگاه‌های لیگ از آن محروم هستند. مسئولیت تخصیص درآمد تبلیغات محیطی با سازمان لیگ فوتبال ایران است و برای تغییر در این شرایط باید آیین‌نامه فدراسیون فوتبال تغییر کند. شنیده‌ها حاکی از آن است که قرارداد سازمان لیگ برای تبلیغات محیطی فصل گذشته «تمام باشگاه‌ها»، نه‌تنها کمتر از یک‌سوم قرارداد برخی ستارگان لیگ برتر بوده، بلکه رقم آن از قرارداد تبلیغات محیطی سازمان لیگ در ۱۲سال قبل نیز کمتر بوده است!
جذب هوادار با کدام بلیت‌فروشی؟
زارعی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به حضور پرشمار هواداران در مسابقات آسیایی فصل گذشته اشاره کرد: «از پنج بازی پرتماشاگر فصل گذشته لیگ قهرمانان آسیا، سه بازی متعلق به باشگاه‌های ایرانی بوده است. مسابقه استقلال – النصر، پرسپولیس – النصر و استقلال – الشرطه در بین پرتماشاگرترین بازی‌ها قرار گرفتند که این نشان‌دهنده ظرفیت بالای فوتبال ایران در جذب هوادار است.» شاید ما اگر جای زارعی بودیم، این موضوع را چندان با افتخار بیان نمی‌کردیم چراکه با توجه به شرایط بازسازی ورزشگاه آزادی، پیش از برگزاری مسابقات اعلام شده بود که این ورزشگاه برای مسابقات آسیایی، تنها ظرفیت میزبانی از ۳۵هزار نفر هوادار را دارد.
یعنی بخش بزرگی از هواداران برای این بازی‌ها، بدون بلیت وارد استادیوم شده‌اند و حضور آنها در ورزشگاه، هیچ درآمدی برای باشگاه به همراه نداشته است. بنابراین ناکارآمدی در مدیریت هواداران و حضور بدون بلیت آنها در ورزشگاه که هیچ درآمدی برای باشگاه میزبان به همراه نداشته، نه‌تنها دستاورد محسوب نمی‌شود که سندی بر سوءمدیریت در فوتبال ایران در عرصه بین‌المللی محسوب می‌شود و بیان کردن آن از سوی مسئول کمیته صدور مجوز عجیب و غیرحرفه‌ای تلقی می‌شود.
شفافیت مالی، راه نجات فوتبال ایران
زارعی در بخش مهمی از صحبت‌های خود، راجع به پروسه شفافیت مالی در فوتبال ایران صحبت کرد: «امسال تصمیم گرفتیم موضوع شفافیت مالی را جدی‌تر دنبال کنیم. هدف ما این است که ظرف مدت پنج سال به استانداردهای مالی مطلوب برسیم. آیین‌نامه فعلی براساس مشکلات بومی فوتبال ایران نوشته شده و البته بررسی دقیقی روی فیرپلی مالی ژاپن، قطر و یوفا انجام دادیم تا برنامه‌ای متناسب با چالش‌های خاص فوتبال ایران تدوین کنیم. امسال نخستین سال اجرای این طرح است و طی پنج سال آینده قوانین جاری به‌طور کامل اعمال خواهد شد.
حقوق و دستمزد بازیکنان به سطحی رسیده که با اعداد و ارقامی که می‌شنویم، اگر کنترل نشود با یک فاجعه روبه‌رو خواهیم شد. دو فصل پیش میانگین حقوق بازیکن در ایران پس از عربستان، امارات و قطر در بالاترین سطح آسیا قرار داشت که این وضعیت باید مدیریت شود. حقوق و دستمزد بازیکنان به سطحی رسیده که با اعداد و ارقامی که می‌شنویم، اگر کنترل نشود با یک فاجعه روبه‌رو خواهیم شد. دو فصل پیش میانگین حقوق بازیکن در ایران پس از عربستان، امارات و قطر در بالاترین سطح آسیا قرار داشت که این وضعیت باید مدیریت شود.»
فوتبال ایران در شرایط فعلی، اوضاع جالبی در بحث نتیجه‌گیری بر پایه هزینه‌ها ندارد و این دستمزدهای بالا که از تمام لیگ‌های شرق آسیا پیشی گرفته، تاکنون آورده‌ای برای باشگاه‌های ایرانی بویژه در سطح بین‌المللی نداشته و شاید این شفافیت، فوتبال ایران را از باتلاق هزینه‌های غیراصولی و بی‌ثمر که چیزی جز پر کردن جیب برخی سودجویان نداشته، نجات دهد.
