در دنیای امروز که شبکه‌های اجتماعی نقش پررنگی در زندگی روزمره دارند، کسب‌وکارهای کوچک هم به دنبال راه‌هایی برای استفاده بهتر از این ابزارها هستند. اما اینکه چگونه می‌توان با کمک این رسانه‌ها رشد و موفقیت بیشتری داشت، پرسشی مهم است.
به گزارش هیچ یک ، کسب‌وکارهای کوچک از ستون‌های اصلی اقتصاد کشورها به شمار می‌روند. این نوع کسب‌وکارها معمولاً با تعداد نیروی انسانی محدود فعالیت می‌کنند، اما تأثیر بزرگی بر ایجاد شغل، رشد اقتصادی و حتی توسعه محلی دارند. در ایران نیز تعریف‌های گوناگونی برای صنایع کوچک وجود دارد؛ برخی آن‌ها را شرکت‌هایی با کمتر از ۹ نفر کارمند می‌دانند و برخی تا ۵۰ نفر نیروی انسانی را هم در این دسته جای می‌دهند. اهمیت این صنایع تا جایی است که دولت برای حمایت از آن‌ها تسهیلاتی در نظر گرفته تا بتوانند بهتر رشد کنند، به بازارهای بزرگ‌تر دسترسی داشته باشند و به توسعه پایدار کشور کمک کنند.
از طرف دیگر، حضور پررنگ شبکه‌های اجتماعی در زندگی روزمره مردم باعث شده این فضا به یک فرصت ارزشمند برای تبلیغات و بازاریابی تبدیل شود. امروزه بسیاری از صنایع کوچک با استفاده از رسانه‌هایی مانند اینستاگرام سعی دارند مشتریان جدید جذب کنند و محصولات خود را به شکل گسترده‌تری معرفی نمایند. این کار نه تنها باعث افزایش فروش می‌شود، بلکه به تثبیت جایگاه برند، ارتقای نوآوری و افزایش اعتماد مشتریان کمک می‌کند. بنابراین مطالعه چگونگی بهره‌گیری از رسانه‌های اجتماعی برای رشد این صنایع، ضرورتی جدی و کاربردی دارد.
محسن اعظمی، دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشگاه پیام نور تهران، به همراه یکی از همکاران خود، پژوهشی را در همین خصوص درباره استفاده از رسانه‌های اجتماعی در توسعه کسب‌وکارهای کوچک انجام داده‌اند. تمرکز آن‌ها بر طراحی یک الگو بوده که نشان دهد شرکت‌های کوچک چگونه می‌توانند با استفاده از ابزارهایی مانند اینستاگرام، فروش و رضایت مشتری را افزایش دهند.
این پژوهش با رویکرد کیفی و روش داده‌بنیاد انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل شرکت‌های فعال در صنایع غذایی و ساختمانی شهر کرمانشاه بود که از اینستاگرام برای توسعه فعالیت‌های خود استفاده کرده‌اند. برای جمع‌آوری داده‌ها، ۱۱ نفر از مدیران خبره این شرکت‌ها به صورت هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه‌های میدانی با آن‌ها انجام گرفت. سپس داده‌های به‌دست‌آمده با نرم‌افزارهای تخصصی تحلیل شدند تا بتوان الگوی مناسبی از تجربه‌های واقعی این مدیران ارائه کرد.
یافته‌های تحقیق نشان دادند که چند دسته عامل کلیدی در استفاده موفق از رسانه‌های اجتماعی نقش دارند. از جمله این عوامل می‌توان به استراتژی‌های جذب مشتری، تنظیم منابع بازار، نقش مدیران، فرهنگ سازمانی و حتی مسائل انسانی اشاره کرد. علاوه بر این، توجه به سیاست‌های دولتی، پایبندی به قانون و نوع نگاه به رسانه‌ها نیز به عنوان شرایط اثرگذار شناسایی شدند.
بر اساس این نتایج، تمرکز بر منابع انسانی، خلاقیت و نوآوری، همراه با برنامه‌ریزی بلندمدت، می‌تواند پیامدهای مثبتی مانند رضایت مشتری و توسعه پایدار برای کسب‌وکارها به همراه داشته باشد. در واقع، رسانه‌های اجتماعی تنها کانالی برای تبلیغات ساده نیستند، بلکه بستری برای ایجاد روابط عمیق‌تر با مشتری و طراحی آینده روشن‌تر کسب‌وکار محسوب می‌شوند.
این یافته‌ها که فصلنامه «کاوش‌های مدیریت بازرگانی» متعلق به دانشگاه یزد منتشر شده‌اند، همچنین تأکید می‌کنند که شرکت‌های کوچک با استفاده صحیح از رسانه‌هایی مانند اینستاگرام می‌توانند برند خود را تقویت کنند. تولید محتوای ارزشمند، تصاویر و ویدئوهای جذاب، تعامل مستقیم با مخاطبان و همکاری با افراد تأثیرگذار از جمله روش‌هایی است که می‌تواند به افزایش فروش و شناخته‌تر شدن کسب‌وکار کمک کند.
در عین حال، محدودیت‌هایی هم وجود دارد؛ از جمله محدودیت الگوریتم‌های اینستاگرام در نمایش پست‌ها، محدودیت تعداد لینک‌ها و هزینه‌بر بودن تبلیغات پرداختی. بنابراین برای موفقیت، باید استراتژی‌های هوشمندانه‌تری طراحی شود.
این تحقیق، راهکارهای عملی برای مدیران شرکت‌های کوچک ارائه می‌دهد؛ راهکارهایی که به آن‌ها کمک می‌کند حضور خود را در شبکه‌های اجتماعی حرفه‌ای‌تر کنند و از فرصت‌های این فضا به بهترین شکل بهره ببرند. این موضوع در شرایطی که رقابت در بازار آنلاین روز به روز شدیدتر می‌شود، می‌تواند برگ برنده‌ای برای کسب‌وکارهای کوچک ایرانی باشد.
