
کاهش ۰.۷ درصدی سفارش کالاهای سرمایهای در آمریکا، نه فقط از احتیاط شرکتها حکایت دارد، بلکه به تحلیلگران از آیندهای مبهمتر برای اقتصاد جهان هشدار میدهد.
دادههای رسمی از وزارت بازرگانی ایالات متحده نشان میدهد که اقتصاد این کشور در سهماهه دوم سال ۲۰۲۴ با کاهش قابلتوجه در سفارش کالاهای سرمایهای مواجه شده است. این کاهش، اگرچه در ظاهر یک آمار داخلی به نظر میرسد، اما در واقع هشداری عمیق برای اقتصاد جهانی است؛ چرا که کند شدن سرمایهگذاری در بزرگترین اقتصاد دنیا، اغلب بهعنوان یکی از علائم پیشنگر رکود یا توقف رشد در بازارهای بینالمللی تلقی میشود.
سفارشهای جدید کالاهای سرمایهای اصلی (غیردفاعی و بدون هواپیما) در ماه ژوئن ۰.۷درصد کاهش یافتهاند؛ رقمی بسیار پایینتر از انتظار اقتصاددانان که رشد ۰.۲درصد را پیشبینی میکردند.این در حالی است که رشد ارسال تجهیزات سرمایهای تنها ۰.۴درصد بوده و بیشتر آن، به گفته تحلیلگران، ناشی از افزایش قیمت و نه افزایش واقعی حجم سفارشهاست.رشد سرمایهگذاری تجهیزات پس از جهش خیرهکننده ۲۳.۷درصد در فصل اول، اکنون احتمالاً به سطوح تکرقمی یا حتی منفی رسیده است.
عامل اصلی، به باور بسیاری از تحلیلگران، ابهام سیاسی و تجاری ناشی از سیاستهای دولت ترامپ است.افزایش ناگهانی و گسترده تعرفهها، بهویژه بر واردات کالاهای صنعتی و ماشینآلات، شرکتها را در وضعیت بلاتکلیفی قرار داده است. بسیاری از کسبوکارها بهجای پیشبینی و گسترش، اکنون در حالت انتظار و احتیاط به سر میبرند.
«شرکتها نمیدانند فردا قیمت کالایی که امروز سفارش میدهند چقدر خواهد بود. این سطح از ابهام کشنده است.»سرمایهگذاری در تجهیزات، موتور اصلی رشد بلندمدت اقتصادی است. کاهش آن در آمریکا، معمولاً چند ماه بعد در آمار رشد جهانی، تولید صنعتی، صادرات کالا و بازارهای مالی بازتاب پیدا میکند.تضعیف شاخصهای تولید جهانی: شرکتهای آمریکایی مشتری کالاهای واسطهای و سرمایهای در اقتصادهایی مانند آلمان، ژاپن، چین و کره جنوبی هستند. افت سرمایهگذاری به معنای افت سفارش برای این کشورهاست.
اثر منفی بر بازارهای کالا: کاهش سرمایهگذاری تجهیزات، بهویژه در صنایع سنگین، میتواند تقاضا برای فلزاتی مثل مس، آلومینیوم و فولاد را کاهش دهد. این موضوع برای بازارهای کامودیتی جهانی (commodity markets) از جمله بورس لندن (LME) اهمیت زیادی دارد.اثر منفی بر بازار سهام جهانی: شرکتهای فعال در حوزه تجهیزات صنعتی، فناوریهای سختافزاری و زنجیره تأمین، هم در بورس نیویورک و هم در شاخصهای جهانی مانند MSCI World، وزن بالایی دارند. کاهش سودآوری آنها میتواند موجی از اصلاح در بازارهای مالی ایجاد کند.
دولت ترامپ بهتازگی لایحهای با عنوان تبلیغاتی «One Big Beautiful Bill» را امضا کرده که شامل کاهش مالیات و افزایش هزینههاست. دفتر بودجه کنگره تخمین میزند این طرح ۳.۴ تریلیون دلار به بدهی آمریکا اضافه خواهد کرد و در عوض، فقط ۰.۵درصد رشد اقتصاد واقعی در ۱۰ سال آینده ایجاد میکند.این شکاف بین هزینه و بازده، در صورت تداوم، میتواند چشمانداز نرخ بهره، تورم و نرخ ارز دلار را دستخوش تغییر کرده و بازارهای مالی جهانی را با موج جدیدی از نوسان مواجه کند.با وجود فشارهای ترامپ برای کاهش نرخ بهره، دادههای فعلی برای فدرال رزرو دلیلی قانعکننده برای کاهش نرخها ارائه نمیدهد. این مسئله به حفظ نرخ بهره در بازه ۴.۲۵درصد تا ۴.۵درصد منجر شده است. اما در صورت تشدید رکود سرمایهگذاری، سیاستگذاران ناچار به بازنگری خواهند شد.کاهش سرمایهگذاری تجهیزات، میتواند یکی از اولین دلایل چرخش سیاست پولی فدرال رزرو در نیمه دوم ۲۰۲۴ باشد.در نهایت کاهش ناگهانی سرمایهگذاری شرکتهای آمریکایی در تجهیزات تولیدی، فقط یک نشانه از درون اقتصاد آمریکا نیست؛ بلکه هشداری خاموش برای اقتصاد جهانی است. وقتی بزرگترین اقتصاد دنیا پایش را از روی پدال سرمایهگذاری بردارد، لرزش آن به سرعت به بازارهای مالی، زنجیرههای تأمین و حتی تصمیم سیاستگذاران سایر کشورها منتقل میشود.این دادهها میگویند: شرکتها مرددند، هزینهها را متوقف کردهاند، و ترجیح دادهاند در میانه ابهامهای سیاسی و تجاری، نظارهگر باشند. در دنیای بههمپیوسته امروز، چنین درنگی میتواند به رکود خزندهای در بازارهای جهانی تبدیل شود.