رئیس اداره بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت هشدار داد: پرتوهای فرابنفش خورشید حتی در سایه نیز تا ۵۰ درصد فعال‌اند و می‌توانند به پوست و چشم آسیب بزنند.
علی گورانی، رئیس اداره پرتوهای وزارت بهداشت در گفتگو با هیچ یک ، درباره خطرات پرتوهای فرابنفش خورشیدی، به نکته‌ای مهم اشاره کرد و گفت: بسیاری از مردم تصور می‌کنند زمانی که در سایه قرار دارند، از خطر اشعه ماورای بنفش در امان هستند و این در حالی است که اشعه فرابنفش همانند سایر امواج نوری، قابلیت بازتاب و پراکندگی دارد و بسته به ویژگی‌های محیطی مانند وجود سطوح صیقلی (مانند آسفالت، فلز، آب یا دیوارهای روشن)، ممکن است تا ۵۰ درصد از این پرتوها در محیط سایه نیز حضور داشته باشند و به عبارت دیگر، حضور در سایه به‌تنهایی کافی نیست و همچنان استفاده از کرم ضدآفتاب، عینک آفتابی استاندارد و سایر تجهیزات حفاظتی ضرورت دارد.
صرف تیرگی شیشه کافی نیست؛ عینک آفتابی باید استاندارد باشد
وی افزود: استفاده از عینک‌های آفتابی تنها زمانی مؤثر است که ویژگی‌های حفاظتی کامل را داشته باشند؛ صرفاً داشتن شیشه تیره کافی نیست. عینک باید قابلیت جذب پرتوهای فرابنفش تا طول موج ۴۰۰ نانومتر را داشته باشد و از طرفی فرم فیزیکی آن باید به‌گونه‌ای باشد که اطراف چشم را نیز پوشش دهد تا از ورود اشعه از کناره‌ها جلوگیری شود.
لباس مناسب؛ نخستین خط دفاع در برابر پرتو UV
گورانی در پاسخ به این پرسش که «به‌جز استفاده از کرم و عینک، چه اقدامات دیگری می‌توان برای کاهش آسیب خورشید انجام داد؟» نیز ادامه داد: استفاده از پوشش مناسب؛ لباس‌های آستین‌بلند، شلوارهای بلند، و پارچه‌هایی با تراکم بافت بالا می‌توانند نقش مهمی در کاهش نفوذ پرتوهای فرابنفش ایفا کنند. در برخی کشورها، حتی پوشاک خاصی با برچسب SPF تولید و عرضه می‌شود که توان جذب پرتوهای مضر خورشید را دارد.
چتر، سایه‌بان و مرطوب‌کننده؛ راهکارهایی ساده اما مؤثر
وی افزود: پرهیز از قرارگیری در معرض نور مستقیم در ساعات اوج تابش و بازه زمانی ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر، بیشترین شدت تابش فرابنفش را دارد و در این ساعات، تا حد امکان باید از فعالیت‌های بیرونی پرهیز کرد یا آن‌ها را به ساعات اولیه صبح یا بعد از عصر موکول کرد و استفاده از چتر یا سایه‌بان در فضای باز؛ در شرایطی که حضور در فضای باز اجتناب‌ناپذیر است، همراه داشتن چتر، سایه‌بان یا استفاده از فضاهای سرپوشیده موقت می‌تواند میزان مواجهه با اشعه را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.
به گفته گورانی؛ نوشیدن آب کافی و محافظت از سلامت عمومی پوست؛ گرما و نور مستقیم خورشید باعث از دست رفتن آب بدن و خشکی پوست می‌شوند و تأمین آب کافی و استفاده از مرطوب‌کننده‌ها می‌تواند به حفظ سلامت پوست کمک کند و مقاومت آن را در برابر آسیب‌های محیطی افزایش دهد.
وی ادامه داد: فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی برای درک جدی بودن خطرات پرتو فرابنفش، یک ضرورت حیاتی در کشورهایی با شدت تابش بالا مانند ایران است و موضوع حفاظت در برابر نور خورشید نباید به‌عنوان مسأله‌ای شخصی یا صرفاً زیبایی‌محور تلقی شود، بلکه یک ضرورت بهداشتی و عمومی است که در صورت بی‌توجهی، می‌تواند به مشکلات جدی از جمله سرطان پوست، پیری زودرس و آسیب‌های چشمی منجر شود.
گورانی با اشاره به شعار سازمان جهانی بهداشت در زمینه محافظت در برابر پرتوها گفت: پیشگیری، همواره ساده‌تر، کم‌هزینه‌تر و مؤثرتر از درمان است. باید یاد بگیریم چگونه زندگی سالم‌تری در آفتاب داشته باشیم.
