مرکز پژوهش‌های اتاق ایران معضل نیروی کار ماهر را به عنوان یک مشکل جهانی که بنگاه‌ها را در سطوح ملی و بین‌المللی تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، بررسی کرده است. باید به توسعه شوراهای تخصصی مهارت‌بخشی توجه شود.
در بخشی از این گزارش آمده: سرعت بالای تحولات تکنولوژیک، به‌ویژه ظهور فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و رباتیک، مشاغل سنتی را متحول کرده و نیاز به تخصص‌های نوین را افزایش داده است. این امر باعث شده که بسیاری از فارغ‌التحصیلان و نیروی کار موجود، فاقد مهارت‌های لازم برای پاسخگویی به نیازهای فعلی بازار کار باشند. علاوه بر این، تغییرات اقلیمی و حرکت به سمت اقتصاد سبز نیز مشاغل جدیدی در حوزه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر، بازیافت و مدیریت پسماند ایجاد کرده که نیازمند مهارت‌های تخصصی زیست‌محیطی هستند. نظام‌های آموزشی سنتی در ایران نیز اغلب در تطبیق با سرعت تغییرات بازار کار کند عمل می‌کنند و برنامه‌های درسی ممکن است به‌روز نباشند، که این شکاف بین آموزش و نیاز صنعت را تشدید می‌کند.
تشکیل و تقویت شوراهای مهارت‌بخشی نه تنها به حل مشکل کمبود نیروی کار ماهر در ایران کمک می‌کند، بلکه می‌تواند سنگ بنای یک نظام آموزشی و مهارتی پویا و آینده‌نگر را در کشور بگذارد. این شوراها با اتکا به دانش و تجربه بخش خصوصی و حمایت دولت، قادر خواهند بود مسیر توسعه پایدار اقتصادی را هموار کرده و کشور را برای مواجهه با چالش‌های مهارتی آینده آماده سازند. ادامه تحقیقات و به‌روزرسانی مدل‌های اجرایی این شوراها براساس تجربیات جهانی و شرایط بومی ایران، می‌تواند به افزایش کارایی آن‌ها و دستیابی به اهداف بلندمدت توسعه کمک شایانی کند. این گزارش یک نقشه راه عملی برای گذار ایران به سوی اقتصادی مبتنی بر مهارت و دانش فراهم می‌آورد.
این گزارش با نگاهی جامع به معضل کمبود نیروی کار ماهر، یافته‌های کلیدی را ارائه می‌دهد که هر یک به نوبه خود، چراغ راهی برای سیاست‌گذاران و فعالان اقتصادی در ایران محسوب می‌شوند:
کمبود شدید نیروی کار ماهر جهانی: معضل کمبود نیروی کار ماهر یک پدیده جهانی است که نه تنها بهره‌وری شرکت‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه مانع رشد اقتصادی و نوآوری در سطوح ملی و بین‌المللی نیز می‌شود.
تغییرات سریع فناوری و بازار کار: انقلاب دیجیتال، هوش مصنوعی، و رشد اقتصاد سبز، نیازمند مهارت‌های جدید و به‌روزرسانی مداوم دانش هستند. سازگاری با این تغییرات و سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه مهارت‌ها برای افراد و سازمان‌ها حیاتی است.
اهمیت مهارت‌های نرم و سخت: علاوه بر مهارت‌های فنی و تخصصی (سخت)، مهارت‌های نرم مانند مسئولیت‌پذیری، حل مسئله، تفکر انتقادی، یادگیری فعال و همکاری نیز به شدت مورد توجه کارفرمایان قرار گرفته‌اند. این مهارت‌ها نقش کلیدی در موفقیت فرد در محیط کار و سازگاری با تغییرات دارند.
نقش کلیدی اتاق‌های بازرگانی: اتاق‌های بازرگانی به عنوان پلی بین بخش خصوصی و دولتی، با شناسایی دقیق شکاف‌های مهارتی، به تدوین سیاست‌های آموزشی و مهارتی کارآمد کمک می‌کنند.
شوراهای مهارتی بخشی؛ راهکار جهانی: این شوراها یکی از موفق‌ترین مدل‌های جهانی برای همکاری سه‌جانبه بین صنعت، دولت و بخش آموزش در تأمین نیروی کار ماهر شناخته می‌شوند. هدف اصلی آن‌ها اطمینان از تولید مؤثر مهارت‌های مورد نیاز صنایع توسط سیستم آموزشی است.
مشارکت فعال ذی‌نفعان: حضور نمایندگانی از کارفرمایان، اتحادیه‌ها، نهادهای آموزش عالی و دولت در ساختار شوراها ضروری است تا برنامه‌های مهارتی با نیازهای واقعی صنعت همسو باشند.
هماهنگی بین بخش‌ها: هماهنگی مؤثر بین دولت، صنعت و مراکز آموزشی برای دستیابی به اهداف توسعه مهارت حیاتی است و نیازمند ایجاد سازوکارهای مشخص برای تسهیل ارتباط و همکاری است.
