
زنان خانه دار نقش بسزایی در مدیریت مصرف آب دارند، آنها میتوانند با رعایت اصول درست مصرف و آموزش آن به سایر افراد خانواده در مصرف آب، انرژی و هزینه های آب بها تا حد بسیاری صرفه جویی کنند.
به گزارش هیچ یک زندگی- کمبود آب یکی از شدیدترین بحران های زیست محیطی است که با توجه به کمبود بارشها و وضعیت خشکسالی، ایران را در چند سال گذشته بیشتر از هر زمان دیگری درگیر کرده است. باتوجه به اینکه تأمین و تصفیه آب برای مصرف خانگی و شرب، فرآیندی طولانی و هزینه برداراست و سرانه مصرف در ایران در بخش خانگی، بالاتر از استانداردهای جهانی است، صرفه جویی در این بخش باعث صرفه جویی در آب، انرژی و هزینه های سر سام آور تصفیه آب میشود. تاریخ نشان میدهد که زنان خانه دار یکی از مسئولیت پذیرترین زیرگروههای جمعیتی در حفظ محیط زیست هستند.
در این بین زنان آگاه و توانمند می توانند با بهبود عملکرد خود در استفاده بهینه از این نعمت خدادادی و همچنین آموزش خانواده خود نقش بسزایی در بهینه مصرف کردن آب داشته باشند. به همین دلیل به سراغ زنان خانه داری رفتیم که دغدغه زیستمحیطی و کمبود آب سبب شده که با اعمال روشهایی جدید در مصرف بهینه آب، علاوه بر بهرهوری در مصرف آب و انرژی، در هزینه های قبض های خانه خود نیز صرفه جویی کرده اند.
در زیر به بیان روشهایی آسانی میپردازیم که این زنان دغدغه مند در کارهای روزمره خود اعمال کرده اند تا بلکه الگویی باشند در مدیریت مصرف بهینه آب برای سایر زنان خانه دار.
فاطمه ۶۶ ساله: بیشترین میزان مصرف آب در خانه من در باغچه خانه ام بود. همیشه زمان آبیاری نگران مصرف زیاد آب بود. قبض های آب و مشترک پرمصرف نشان دادن، خود گواهی بر این بود که نگرانی من بی دلیل نبوده است. به همین دلیل به دنبال راههایی برای کاهش این مصرف کردم. در ابتدا قبل از آبیاری گزارش های هوا شناسی را بررسی میکردم تا چنانچه در طول روز بارندگی در پیش داریم، آبیاری نکنم. سپس بجای آبیاری روزمره، به آبیاری در مواقع لزوم روی آوردم و آبیاری در مواقع لزوم را نیز به قبل از ساعت ۹ صبح محول کردم زیرا ریشههای گیاه فرصت کافی دارند تا قبل از گرم شدن هوا، آب را جذب کرده و در طول روز از آن آب استفاده کنند و تبخیر را کاهش دهند.
بعد از یک ماه که متوجه شدم این کارهای کوچک، حدود ۵ درصد هزینه آب بهایم را کاهش داده با یک متخصص مشورت گرفتم و سطح خاک باغچه و گلدانهایم را با یک مالچ ضخیم پوشاندم، این مالچ تبخیر را تا حد زیادی کاهش داد، خاک را بهبود بخشید، رشد علفهای هرز را کاهش دهد و ظاهر باغچه ام را زیباتر کرد و موجب شد باغم به آبیاری کمتری احتیاج داشته باشد.
این کاهش مصرف باعث شده که در سایر کارهای منزل با احتیاط بیشتری عمل و تا حد زیادی مصرف بهینه آب را مدیریت کنم و خیلی زود به یک مشترک کم مصرف تبدیل شوم.
سیمین ۴۶ ساله: به نظر من مصرف آب در زمان دوش گرفتن و استفاده از سیفون ها در سرویسهای بهداشتی از همه جا بیشتر است. برای همین من در کنار دوش، ساعت شنی ۵ دقیقه ای قرار دادهام و به همه اعضای خانواده ام آموزش داده ام که پیش از تمام شدن این ۵ دقیقه باید دوشتان را تمام کرده باشید. پسرم به ساعت توجه نمی کند و یکی از آهنگهای کوتاهی که دوست دارد را پلی و سعی میکند تا پایان آن حمامش را تمام کند.
روش دیگری که برای صرفه جویی در حمام انجام میدهیم این است که ظرف بزرگی زیر دوش قرارمیدهیم و تا زمانیکه آب گرم شود آب را داخل آن میریزیم و آب داخل آن را برای آبیاری گیاهان، آبکشی ظروف، تعویض آب تنگ ماهی و…. استفاده میکنیم. علاوه بر این موارد قرار دادن یک شیشه نوشابه پر از آب یا یک کیسه پر از آب درقسمت سیفون توالت فرنگی سبب میشود تا آب زودتر بالا آمده و تا حد زیادی در مصرف آب صرفه جویی شود.
الهه ۵۲ ساله: چند وقتی بود که از سرویس بهداشتی صدای آب میآمد اما نه من نه همسرم فرصت رسیدگی نداشتیم. در دو ماهی که شیر داخلی توالت فرنگی نشتی داشت متوجه شدم که مبلغ قبض آب به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده بود. این در حالی بود که با یک تعویض به موقع شیر آب میتوانستم در مصرف آب و هزینه های آب بها صرفه جویی کنم.
این امر موجب شد که به فکر شیرآلات و شلنگهای کولر بیافتم. با یک بررسی کوچک متوجه شدم که از ۱۰ کولری که در پشت بام است دو تا از شناورها خراب بوده و از کولر آب شره می کرد. دو تا از شلنگها بر اثر تابش آفتاب یا اصطهلاک پاره شده و همین امر موجب چکه آب شده بود. علاوه بر این واشر شیر مرکزی پشت بام نیز خراب شده بود و چکه میکرد. همین بررسی کوچک و تعمیرات ساده موجب صرفه جویی بسیاری در مصرف آب شد.
مرضیه ۲۵ ساله که به تازگی ازدواج کرده حساسیت زیادی در مصرف آب دارد و یکی از زنان دغدغه مندی است که سعی بر این دارد تا مصرف آب را به درستی مدیریت کند او در این باره گفت: من همان اوایل از همسرم خواستم تا تمام شیرآلات ر ا بررسی کند و در حمام یک دوش با فشار بالا نصب کند تا موقع حمام کردن اب کمتری مصرف شود.
من و همسرم در هنگام ظرف شستن، مسواک زدن و وضو گرفتن از باز گذاشتن شیر آب به صورت ممتد اجتناب می کنیم و ظرفها را قبل از شستن کمی خیس می کنیم و با همان آب میشوییم و فقط در زمان آبکشی شیر آب را باز میکنیم. من همیشه سعی میکنم لباسشویی و ظرفشویی را تا زمانیکه کاملا پر نشده روشن نکنم و در صورت امکان از چرخههای اقتصادی در ماشینهای لباسشویی و ظرفشویی استفاده کنم. ما بجای اینکه شیر آب را باز نگه داریم تا خنک شود پارچ آبی در یخچال قرار میدهیم و از آب آن می نوشیم.
زنان نقش بسیار مهمی در میزان مصرف آب و آموزش آن به خانواده دارند
با توجه به توضیحات این زنان خانهدار آگاه و مدیر، میتوان نتیجه گرفت که زنان نقش بسیار مهمی در میزان مصرف و آموزش خانواده دارند. آنها میتوانند میزان مصرف آب را پیگیری کرده و مناطقی را که میتوانند مصرف را کاهش دهند، شناسایی کنند.
صرفه جویی در مصرف آب علاوه بر صرفه جویی در هزینهها، زندگی پایدار را ترویج داده و به تضمین دسترسی به آب برای نسلهای آینده کمک میکند. با اجرای این شیوهها، زنان خانهدار میتوانند به طور قابل توجهی در کاهش مصرف آب در خانهها و جوامع خود نقش داشته باشند.
حفظ منابع آب، حتی در مناطقی که کمبود آب وجود ندارد، نیاز به ساخت سد یا استخراج آب از رودخانهها را کاهش میدهد، تولید و تصفیه فاضلاب در تصفیهخانهها را کاهش میدهد، نیاز به انرژی برای تصفیه و انتقال آب و فاضلاب را کم میکند و انتشار گازهای گلخانهای را کاهش میدهد.
با توجه به اینکه آگاهی، دانش عمومی، درک از مشکل و نگرش در مورد آب رابطه معناداری با مصرف بهینه آب دارد و زنان خانهدار، به عنوان مدیران مصرف آب در خانه و مربیان نسلهای آینده اعضای جامعه، نقش مهمی در ترویج توسعه الگوهای مصرف بهینه آب در جامعه مورد مطالعه دارند، هدف اصلی مسئولان باید انجام کمپینهای آگاهیبخشی در مورد منابع آب باشد. این جلسات و کارگاهها میتواند اطلاعات زنان خانهدار را در مورد کمبود آب افزایش داده و باعث کاهش هدر رفت آب در مناطق شهری و مسکونی شود.