در دل بسیاری هنوز صدای آژیرها می‌پیچد و کابوس موشک‌ها ادامه دارد. در این روزهای پساجنگ، هیأت‌ها می‌توانند بیش از همیشه نقشی آرام‌بخش داشته باشند؛ پناهگاهی برای دل‌هایی که هنوز ناآرام‌اند.
به گزارش هیچ یک زندگی – در روزهایی که سایه تهدید و جنگ بر آسمان ایران گسترده شده بود و بسیاری از مردم درگیر اضطراب و نگرانی بودند، نهادهای دینی و آیین‌های مذهبی بیش از همیشه می‌توانند نقش آرام‌بخش و امیدآفرین خود را ایفا کنند.
هیأت‌های مذهبی نه‌تنها کانون عزاداری و ابراز محبت به اهل بیت(ع) هستند، بلکه می‌توانند به پناهگاه‌های امن روانی در شرایط بحرانی تبدیل شوند؛ جایی برای بازگشت به ایمان، تکیه بر معنا و تقویت تاب‌آوری جمعی.
در همین‌باره، دکتر مجتبی حورایی، مشاور و کارشناس تربیتی صداوسیما، در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا زندگی به تشریح نقش هیأت‌های مذهبی در کاهش اضطراب اجتماعی و تقویت سلامت روان پرداخته است.
اضطراب، نتیجه تکیه بر تصورهای نگران‌کننده است
دکتر مجتبی حورایی، مشاور و کارشناس تربیتی با تأکید بر اینکه ریشه اضطراب، تصورهای نگران‌کننده از آینده است، اظهار می‌کند: «اگر انسان به یک منبع مطمئن تکیه دهد، استرس کاهش می‌یابد. همان‌طور که در بحران‌ها به پناهگاه‌های امن مراجعه می‌شود، در بحران‌های روحی نیز باید به یک تکیه‌گاه مطمئن پناه برد. این تکیه‌گاه می‌تواند اتصال قلبی به خدا و اولیای الهی باشد؛ موضوعی که در هیأت‌های مذهبی به‌صورت جدی دنبال می‌شود.»
اگر در مسیر درست گام برداریم، حتی شهادت نیز موقعیتی برتر و ارتقاء درجه است. در این نگاه، دیگر چیزی برای نگرانی باقی نمی‌ماند
وی ادامه می‌دهد: «حضور در این مجالس و ارتباط معنوی با خداوند، به‌تنهایی کافی است تا آرامش درونی ایجاد شود. افزون بر این، در قالب سخنرانی‌ها و منابر، آگاهی‌هایی انتقال می‌یابد که خود می‌تواند اضطراب را کاهش دهد؛ آگاهی‌هایی از جنس اینکه برای ما هیچ شکستی وجود ندارد. اگر در مسیر درست گام برداریم، حتی شهادت نیز موقعیتی برتر و ارتقاء درجه است. در این نگاه، دیگر چیزی برای نگرانی باقی نمی‌ماند.»
هیأت‌ها چه برنامه‌هایی را در اولویت قرار دهند؟
این کارشناس تربیتی با اشاره به نقش محتوای هیأت‌ها در کاهش اضطراب، بیان می‌کند: «اگر خط‌سیر سخنرانی‌ها و منبرها بر این مبنا تنظیم شود که چگونه ارتباط با خداوند می‌تواند منجر به آرامش درونی شود، آن‌گاه محتوای تولیدشده خود به‌خود اثر درمانی خواهد داشت. قالب مداحی، شعر، و سخنرانی‌ها نیز باید به گونه‌ای باشد که انتقال‌دهنده آگاهی آرام‌بخش باشد.»
نوجوانان را دریابید
دکتر حورایی با اشاره به اینکه نوجوانان از گروه‌هایی هستند که در بحران اخیر دچار اضطراب جدی شده‌اند، تأکید می‌کند: «موضوع و رویکرد هیأت باید متناسب با تمایلات و احوالات نوجوانان طراحی شود. گاهی ادبیات یا موضوع سخنرانی مورد علاقه آن‌ها نیست یا سخنران با زبان امروزی آشنایی ندارد، در نتیجه نوجوان جذب نمی‌شود و در نهایت سراغ فضاهای مجازی و محتوای نامناسب می‌رود که اضطراب را تشدید می‌کند.»
«انتخاب سخنران و موضوع باید متناسب با نیازهای روز نوجوان باشد تا هم جذب شوند و هم از آن بهره معنوی و روانی ببرند.»
وی نقش خانواده را نیز در بهره‌مندی از فرصت محرم مهم می‌داند و می‌گوید: «خود خانواده باید اهمیت حضور در مجالس مذهبی را درک کرده باشند. اگر پدر و مادر اهل هیأت و مجلس باشند و فرزندان را تشویق کنند، فرزندان هم بهره لازم را خواهند برد.»
توصیه‌هایی به مسئولان هیأت‌ها
وی در پایان با تأکید بر لزوم هم‌زمانی محتوای هیأت با شرایط جامعه، تصریح می‌کند: «مسئولان هیأت‌ها باید موضوعات سخنرانی، مداحی و برنامه‌های خود را متناسب با احوالات روز جامعه تنظیم کنند. برخی افراد بدون توجه به تحولات اجتماعی، همان برنامه‌ها و محتوای پنج سال پیش را تکرار می‌کنند، در حالی‌که امروز باید بر اساس نیازهای روز مردم، موضوعات جدید طراحی کرد تا هم عزاداری امام حسین(ع) برگزار شود و هم با جامعه امروز پیوند برقرار کند و راهکار و امید ارائه دهد.»
