
جنگنده Su-35S که در ناتو با نام Flanker-E شناخته میشود، نقطه اوج طراحی کلاسیک جنگندههای نسل چهارم محسوب میشود. این هواپیما نهتنها نسخهای بهبودیافته از جنگنده افسانهای Su-27 است، بلکه نتیجه بازطراحی عمیق و مدرنیزاسیون گستردهایست که آن را به یک پلتفرم چندمنظوره بسیار قدرتمند تبدیل کرده است.
بازسازی فلانکر: از Su-27M تا Su-35S
پیشزمینه شوروی: Su-27M
در دهه ۱۹۸۰، پروژه Su-27M با هدف توسعه یک فلانکر پیشرفته آغاز شد. این نمونه، قابلیتهای چندمنظوره داشت و به رادار جدید N011، کابین دیجیتال، کانارد برای افزایش پایداری و بازوی سوختگیری در پرواز مجهز بود. اما فروپاشی شوروی باعث توقف این برنامه شد.
یکی از نمونههای Su-27M بعدها با موتورهای بردار رانش آزمایشی تجهیز شد و به Su-37 با لقب «ترمیناتور» تبدیل شد که تأثیر زیادی بر توسعههای آتی گذاشت.
مدرنیزاسیون عمیق: Su-35BM / Su-35S
در دهه ۲۰۰۰، شرکت سوخو پروژه جدیدی با سرمایه خصوصی راهاندازی کرد تا یک فلانکر مدرن با استفاده از فناوریهای پیشرفته طراحی کند. نتیجه این تلاشها، Su-35BM بود که بعدها به Su-35S تبدیل شد.جنگنده سوخو ۳۵ اس از فناوریهای اثباتشده در برنامه صادراتی Su-30MKI و پروژه Su-57 بهره گرفت. اولین پرواز نمونه اولیه در سال ۲۰۰۸ انجام شد و این جنگنده از سال ۲۰۱۴ بهطور رسمی وارد خدمت شد.
کالبدشکافی یک سوپرفلانکر: بررسی فنی جنگنده سوخو Su-35S
بدنه و آیرودینامیک
بدنه جنگنده سوخو 35 اس با استفاده گسترده از تیتانیوم و کامپوزیت تقویت شده است. حذف کاناردها و ترمز هوای پشتی، به لطف سامانه پرواز دیجیتال KSU-35 و موتورهای بردار رانش امکانپذیر شده است.
بدنه با استفاده از مواد جاذب امواج راداری پوشش داده شده و سطح مقطع راداری آن از ۱۵ مترمربع به ۱ تا ۳ مترمربع کاهش یافته است. ظرفیت سوخت داخلی نیز بیش از ۲۰٪ افزایش یافته و به ۱۱۵۰۰ کیلوگرم رسیده است.
پیشرانه و قدرت مانور
موتورهای AL-41F1S هر کدام توان تولید ۱۴۲ کیلو نیوتن قدرت در حالت پسسوز را دارند و نسبت رانش به وزن Su-35S را به بالای ۱ میرسانند.
مهمترین ویژگی این موتورها، نازلهای بردار رانش سهبعدی است که توانایی انجام مانورهایی همچون کبری پوگاچف و کولبیت را فراهم میکنند. همچنین Su-35S قابلیت پرواز سوپرسونیک بدون پسسوز را دارد.
شکارچی دیجیتال: رادار و سنسورها
- رادار Irbis-E: از نوع PESA با قدرت ۲۰ کیلووات، قابلیت کشف اهداف با سطح مقطع ۳ مترمربع تا فاصله ۴۰۰ کیلومتر را دارد.
- سامانه OLS-35 IRST: توانایی کشف غیرفعال اهداف تا ۹۰ کیلومتر از پشت و ۵۰ کیلومتر از جلو را داراست.
- سامانه جنگ الکترونیک Khibiny-M: شامل گیرنده هشدار راداری، اخلالگرهای DRFM و پرتابگرهای فریب است.
پنجههای فلانکر: تسلیحات و مأموریتها
هوا به هوا
موشک | نوع | برد (کیلومتر) | هدف اصلی |
---|---|---|---|
R-37M | راداری فعال | ~۴۰۰ | هواپیمای پشتیبانی |
R-77-1 | راداری فعال | ~۱۱۰ | جنگنده |
R-27ER/ET | راداری نیمهفعال / حرارتی | ~۱۳۰ | جنگنده |
R-73/R-74 | حرارتی | ۳۰–۴۰ | نبرد نزدیک |
هوا به سطح
موشک / بمب | نوع | برد (کیلومتر) | کاربرد |
---|---|---|---|
Kh-31P / PD | ضد رادار | ~۱۱۰ | SEAD |
Kh-58UShE | ضد رادار | ~۲۰۰ | SEAD |
Kh-29L/TE | تاکتیکی | ۱۰–۱۲ | اهداف زمینی |
Kh-31A/AD | ضد کشتی | ۷۰–۱۶۰ | دریایی |
Kh-59MK / Kalibr / Oniks | کروز دوربرد | ~۲۸۵ | حمله دقیق |
KAB-500 / 1500 | بمب هدایتشونده | ~۹ | نقطهزن |
Su-35S همچنین به توپ ۳۰ میلیمتری GSh-30-1 با ۱۵۰ گلوله مجهز است.
مقایسه با رقبا: از Su-27 تا F-22
هواپیما | سرعت (ماخ) | سقف پرواز (متر) | نسبت رانش به وزن | نوع رادار | موشک هوا به هوا |
---|---|---|---|---|---|
Su-35S | ۲/۲۵ | ۱۸۰۰۰ | ۱/۱۳ | PESA | ۱۲ |
F-15EX | ۲/۵ | ۱۸۳۰۰ | ۱/۲۹ | AESA | ۱۲ |
F-22 | ۲/۲۵ | >۱۹۸۰۰ | >۱/۱۸ | AESA | ۸ |
Eurofighter | >۲ | ۱۹۸۰۰ | ۱/۱۵ | AESA | ۱۰ |
Su-35S در مانورپذیری نزدیک و قدرت راداری برتری دارد، اما از نظر فناوری رادار و جنگ شبکهمحور در برابر F-22 یا F-35 عقبتر است.
تجربه نبرد: سوریه و اوکراین
در سوریه از سال ۲۰۱۶، جنگنده سوخو ۳۵ اس با مأموریتهای گشت هوایی و اسکورت، نقش کلیدی در دفاع هوایی روسیه ایفا کرد. حضور آن موجب بازدارندگی در برابر نیروی هوایی ترکیه و اسرائیل شد.در جنگ اوکراین، جنگنده Su-35S بهویژه در اجرای حملات دوربرد با موشک R-37M مؤثر ظاهر شد. با این حال، دستکم ۸ فروند از این جنگندهها توسط سامانههای دفاع هوایی غربی مانند پاتریوت منهدم شدهاند.
دکترین و صادرات
Su-35S در نیروی هوایی روسیه بهعنوان ستون اصلی برتری هوایی باقی میماند تا زمانی که Su-57 به بلوغ کامل برسد. از آن برای اسکورت، فرماندهی هوایی و تمرینات شبکهمحور با Su-57 استفاده میشود.از نظر صادرات، چین اولین مشتری خارجی این جنگنده بود. همچنین چندین فروند از هواپیماهای ساختهشده برای مصر، که به دلیل فشار آمریکا تحویل نشد، در نهایت به الجزایر و احتمالاً ایران منتقل شدهاند.
جمعبندی نهایی
جنگنده Su-35S بدون تردید پیشرفتهترین نسخه از خانواده فلانکر است. در شرایطی که نبردهای هوایی به سمت فناوریهای پنهانکارانه و شبکهمحور میروند، این جنگنده همچنان با تکیه بر قدرت خام، چابکی بینظیر و سنسورهای پرقدرت، تهدیدی جدی برای رقبای نسل چهارم محسوب میشود.