سقوط سنگین بورس پس از آتش‌بس

جو هیجانی، فشار نقدشوندگی و نبود حمایت نهادی از عوامل اصلی ریزش

کارشناسان معتقدند این افت سنگین نه صرفاً به دلایل اقتصادی، بلکه عمدتاً ناشی از فضای سیاسی و روانی حاکم بر کشور است. پایان درگیری نظامی ایران و اسرائیل و ورود به دوره‌ای از آتش‌بس، به‌جای بازگشت آرامش به بازار، موجب تشدید ابهامات شد چرا که فعالان بازار سرمایه هنوز تداوم آتش‌بس را باور نکرده‌ و در تحلیل‌های خود، سهم بیشتری را برای آغاز مجدد درگیری‌ها قائل شدند. به همین دلیل بازار سرمایه که ۹ روز تعطیل بود، با فشار سنگین نقدشوندگی روبه‌رو شد؛ بسیاری از فعالان در صف فروش قرار گرفتند تا از ریسک‌های احتمالی آتی جلوگیری کنند.این در حالی است که انتظار می‌رفت نهاد‌های مسئول از جمله سازمان بورس، صندوق‌های تثبیت و توسعه بازار، و حتی دولت، با اقدامات حمایتی سریع و مؤثر مانع از بروز چنین موجی شوند. اما غیبت این حمایت‌ها باعث شد ترس و بی‌اعتمادی، فروش گسترده‌ای را رقم بزند.

نماد‌های مؤثر بازار

بررسی جزئی‌تر بازار نشان می‌دهد که بیشترین فشار بر شاخص کل از سوی نماد‌های بزرگ و شاخص‌ساز بوده است. نماد «فارس» با تأثیر منفی ۷۵۷۱ واحدی، «فملی» با ۶۲۹۴ واحد، و پس از آن «فولاد»، «وبملت»، «پارسان»، «شستا» و «نوری» در رده‌های بعدی اثرگذاری منفی قرار گرفتند. این ترکیب نماد‌ها نشان می‌دهد که بخش‌های پتروشیمی، فلزی، بانکی و سرمایه‌گذاری هم‌زمان دچار فشار فروش شده‌اند.

چشم‌انتظاری برای تصمیمات حمایتی

در حال حاضر نگاه فعالان بازار به نهاد‌های تصمیم‌گیر دوخته شده است. بسیاری منتظرند ببینند آیا دولت و سازمان بورس با اقدامات فوری مانند افزایش توان خرید صندوق‌های حمایتی یا اعلام بسته‌های حمایتی می‌توانند روند بازار را معکوس کنند یا خیر.

نیاز فوری به بازسازی اعتماد و نقدینگی

ریزش شدید بورس تهران در نخستین روز پس از پایان جنگ، بیش از هر چیز نشانه‌ای از شکنندگی اعتماد سرمایه‌گذاران به سازوکار‌های حمایتی بازار است. در شرایطی که فضای سیاسی کشور هنوز از ثبات کامل برخوردار نیست، ورود مجدد پول به بازار سرمایه منوط به بازگشت اعتماد و شفافیت در سیاست‌گذاری اقتصادی و مالی خواهد بود. اگر نهاد‌های مسئول در روز‌های آتی نتوانند با اقدامات جدی، سیگنال اطمینان‌بخشی به بازار بدهند، ممکن است این ریزش به موجی بلندمدت‌تر تبدیل شود.

آینده بازار در گرو تصمیم‌های همین هفته است.