آیا سم آلتمن حقیقت را گفته است؟
سم آلتمن در یک پست وبلاگی اظهاراتی را درباره میزان مصرف آب و انرژی هوش مصنوعی ChatGPT بیان کرد. مدیر عامل OpenAI مدعی است یک پرس و جوی ساده به حدود 0.34 وات ساعت نیاز دارد و آن معادل مصرف یک لامپ با راندمان بالا در عرضه چند دقیقه است.
آلتمن به دانشجویی که از ChatGPT خواسته بود مقاله‌اش را برایش بنویسد، اعلام کرد برای خنک کردن این مراکز داده که برای پردازش پرس و جوهای هوش مصنوعی استفاده می‌شوند، فقط 0.000085 گالن آب نیاز بوده که تقریبا به اندازه یک پانزدهم قاشق چایخوری است.آلتمن برای ادعاهای مطرح شده، هیچگونه مدرکی ارائه نکرد و حتی منبع اطلاعاتی خود را هم معرفی نکرد. در صورتی که صحبت‌های این تاجر هوش مصنوعی را باور کنیم، فقط باید چند محاسبه ساده را انجام دهید تا بفهمیم این مقدار آب واقعا چه اندازه است. OpenAI مدعی است تا دسامبر سال 2025 میلادی، چت جی پی تی دارای 300 میلیون کاربر فعال در طول هفته دارد که روزانه 1 میلیارد پیام تولید می‌کنند.
بر اساس معیارهای شرکت OpenAI و سم آلتمن، این مسئله بدان معنا است که چت بات به صورت روزانه 85000 گالن آب یا کمی بیشتر از 31 میلیون گالن در هر سال مصرف خواهد کرد. چت جی پی تی در مراکز داده مایکروسافت میزبانی می‌شود که در حال حاضر آب زیادی مصرف می‌کنند.
این غول فناوری برنامه‌هایی برای مراکز حلقه بسته خود دارد که از آب اضافی برای خنک‌سازی استفاده نمی‌کنند، اما این پروژه‌ها حداقل تا یک سال دیگر به صورت آزمایشی اجرا نخواهند شد.
این مراکز داده قبل از ظهور هوش مصنوعی مولد، تشنه آب و برق بودند. مصرف آب برای مایکروسافت از سال 2021 الی 2022 میلادی و درست بعد از انعقاد قرارداد با OpenAI، افزایش چشمگیری داشته است. مطالعه‌ای که توسط محققان دانشگاه کالیفرنیا در اواخر سال 2023 میلادی منتشر شد، ادعا کرد نسخه قدیمی‌تر GPT-3 از ChatGPT برای هر 10 تا 50 سوال، حدود نیم لیتر آب مصرف می‌کند.
در صورتی که این داده‌ها را در خوش‌بینانه‌ترین حالت در نظر بگیریم، باید گفت مدل قدیمی‌تر OpenAI روزانه 31 میلیون لیتر آب یا 8.18 میلیون گالن مصرف می‌کند؛ این برای مدل قدیمی‌تر است، نه مدل فعلی GPT-4.1 که بسیار قدرتمندتر و پرمصرف‌تر است.
اندازه مدل بر میزان انرژی مصرفی تاثیرگذار خواهد بود. مطالعه‌های متعدد انجام شده درباره تاثیر زیست محیطی آموزش مدل‌ها انجام شده و از آن جایی که به آن‌ها به صورت مداوم باید با پیشرفت‌های بیشتر، آموزش ببینند، می‌توان گفت هزینه برق کماکان در حال افزایش خواهد بود.
رقم‌های بیان شده از سوی سم آلتمن به این نکته اشاره نمی‌کنند کدام پرس و جوها از طریق محصولات مختلف ChatGPT پاسخ داده می‌شوند. از طرف دیگر این واقعیت را نادیده گرفته که تصاویر هوش مصنوعی برای پردازش به انرژی بسیار بیشتری در مقایسه با سوال‌های ساده نیازمند هستند.
آیا هوش مصنوعی جهان را نجات خواهد داد؟
تمام بخش‌های پست منتشر شده از سوی سم آلتمن، سرشار از خوشبینی‌های بزرگ فناوری بوده که در میان آن‌ها، نکته‌های زیادی به صورت نامفهوم قرار دارند. او مدعی است تولید مراکز داده به صورت خودکار خواهد شد، بنابراین هزینه هوش مصنوعی در نهایت باید به نزدیکی هزینه برق برسد.
اگر خوشبین باشیم و فرض کنیم که گسترش هوش مصنوعی می‌تواند برق لازم برای راه‌اندازی آن را جبران کند، هنوز هم با مشکلات جاری مانند افزایش گرمای جهانی در حال دست و پنجه نرم کردن هستیم.شرکت‌های متعددی تلاش کرده‌اند مشکل آب و برق را با هوش مصنوعی از بین ببرند و برخی از آن‌ها به طرح‌هایی برای انتقال مراکز داده به اقیانوس یا ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای با هدف تامین برق لازم موردنیاز هوش مصنوعی اشاره کرده‌اند. مدت‌ها قبل از این که هیچ نیروگاه هسته‌ای ساخته شود، این شرکت‌ها به سوزاندن سوخت‌های فسیلی ادامه داده‌اند.
تمام پست منتشر شده از سوی سم آلتمن، خلاصه‌ای از تفکر سرسختانه الیگارشی بزرگ فناوری است. او اظهار داشت تمام طبقه‌های شغلی به سرنوشت خاصی دچار خواهند شد، اما مهم نیست، چرا که جهان به اندازه‌ای سریع ثروتمند می‌شود که می‌توانیم به صورت جدی ایده‌های سیاسی جدید را که قبلا هرگز نمی‌توانستیم بیان کنیم، در نظر بگیریم.
آلتمن و دیگر الیگارش‌های فناوری پیشنهاد داده‌اند که ما بالاخره درآمد پایه جهانی را به عنوان راهی برای جبران تاثیر هوش مصنوعی، گسترش خواهیم داد. اگر بخواهیم واقع‌گرایانه صحبت کنیم، باید بگوییم OpenAI می‌داند که این کار جواب نخواهد داد و با نزدیکی به دونالد ترامپ تلاش می‌کنند تا در آینده هیچ نظارتی روی صنعت هوش مصنوعی تاثیر نگذارد.سم آلتمن بیان کرد ما باید مسائل ایمنی را حل کنیم، اما این بدان معنا نیست که همه ما نباید هوش مصنوعی را وارد جنبه‌های مختلف زندگی کنیم. او پیشنهاد کرد که سیاره زمین در حال گرم شدن است و باید آن را نادیده بگیریم، چرا که هوش مصنوعی این مشکل جزئی را در زمان مناسب حل خواهد کرد.در صورتی که دمای هوا افزایش یابد و برای خنک کردن این مراکز داده به آب و برق بیشتری نیاز باشد، تردیدهایی وجود دارد که هوش مصنوعی توانایی عملکرد سریع را برای حل مشکل یا ارائه راه‌حل‌های عملی ارائه کند.
